Şirketler faaliyet gösterdikleri takdirde sürekli olarak büyüyebilen ya da küçülebilen yapılardır. Şirketler büyüyebilmek için kimi zaman yatırımcı çeker, kimi zaman da el değiştirir. Yatırımcı çekmek ya da el değiştirmek için şirketin net değerinin belli olması gerekir. Halka açık olan şirketlerin değerinin belirlenmesi oldukça kolaydır, çünkü bu şirketlerin hisseleri borsada alınıp satılabilir ve değeri bellidir. Halka açık olmayan şirketlerde ise değerin belirlenebilmesi için çeşitli teknik süreçler ve tahminler gereklidir. Şirket değerleme bir şirketin değerini belirlemek için yapılan işlemlerin bütününe verilen isimdir.
Şirket Değerlemesi Nedir?
Şirket değerlemesi bir şirketin ne kadar değerli olduğunu hesaplamaktır. Şirket değerlemesi sonucu halka açık olmadığı için değeri belli olmayan bir şirketin net değeri ortaya çıkar. Bu değer sayesinde şirket el değiştirebilir ya da bünyesine yatırımcı çekebilir. Bir şirketin değeri sadece bir hissesinin net fiyatı değildir. Şirketin değeri şirket içerisindeki her şeyin ve bütün faaliyetlerin değerini gösterir.
Şirket Değerlemesi Hangi Durumlarda Yapılır?
Şirket değerlemesi esas olarak, şirketin hali hazırdaki şekli ile el değiştirmesi sırasında, ne kadarlık bir fiyata bu işlemin gerçekleşmesinin uygun olduğunun saptanması için yapılır. Bunun yanı sıra şirket değerlemesi, şirketlerin büyüme aşamalarında ihtiyaç duyacakları sermaye miktarının belirlenmesi ya da bahse konu şirkete yatırım yapmak isteyen yatırımcılara gereken bilgilerin verilmesi amacıyla da yapılır.
Şirket değerlemesi yapıldıktan sonra bulunan sonuçlar değerlendirilerek, ‘’Şirket Değerleme Raporu’’ hazırlanır. Bahse konu raporda şirketin el değiştirme değerinin tespiti, şirketin nasıl para kazandığı, ne kadar para kazandığı, şirketin işleyiş şekli ve işleyiş şeması gibi parametrelerden yararlanılır. Bütün bu parametreler şirket değerleme raporuna yazılır. Elde edilen bu parametrelerden yararlanılarak, şirket değerinin arttırılabilmesi için yapılması uygun olabilecek faaliyetler belirlenir.
Siz de işletmenize özel muhasebe çözümlerinden faydalanmak ve kafanıza takılan sorulara yanıt almak isterseniz Logo İşbaşı danışmanları ile iletişime geçebilirsiniz. Size bir telefon kadar uzağız!
Şirket Değeri Nasıl Hesaplanır?
Bir işletmenin piyasa değerini belirlemek için kullanılan yöntemlerin tamamı “şirket değerleme yöntemleri” olarak adlandırılır. Şirket değeri, varlıklar, gelir potansiyeli, marka değeri, sektördeki konumu ve büyüme potansiyeli gibi birçok faktöre göre değişir. Temel amaç bir işletmenin bugünkü ekonomik değerini doğru şekilde ortaya koymaktır.
Şirket değerinin belirlenmesi yatırımcılar, ortaklar veya satış süreci içindeki taraflar açısından büyük önem taşır. Hesaplama, işletmenin piyasa koşullarına göre ne kadar eder olduğunu gösterir. Aynı zamanda potansiyel alıcıların, yatırımcıların veya ortakların doğru kararlar vermesine de yardımcı olur.
Şirket değeri hesaplanırken finansal tabloların doğruluğu, nakit akışlarının tutarlılığı ve sektörel riskler dikkate alınır. Bu unsurlar birlikte analiz edildiğinde işletmenin hem bugünkü değeri hem de gelecekteki potansiyeli hakkında net bir tablo elde edilir.
Ciroya Göre Şirket Değeri Hesaplama
Ciroya göre şirket değeri hesaplama yöntemi küçük ve orta ölçekli işletmeler için pratik bir yaklaşımdır. Bu yöntemde şirketin yıllık cirosu belirli bir çarpanla (örneğin 0,5 ila 3 arasında) çarpılarak tahmini piyasa değeri bulunur. Çarpan oranı sektörün dinamizmine, işletmenin büyüklüğüne ve kârlılık oranlarına göre değişiklik gösterebilir.
Yöntem, finansal verileri sınırlı olan veya tam mali tabloları bulunmayan işletmelerde sıkça kullanılır. Ancak sadece ciroya dayalı hesaplama, borç durumu veya gider kalemlerini göz ardı edebilir. Bu nedenle şirket değerleme yöntemleri arasında tek başına yeterli görülmez. Genellikle destekleyici veri olarak değerlendirilir.
Ciro bazlı değerleme, işletmenin gelir yaratma kapasitesine hızlı bir bakış sunar. Özellikle perakende, hizmet ve e-ticaret sektörlerinde bu yaklaşım, piyasa ortalamalarıyla kıyaslama yapmak için tercih edilir. Ancak sağlıklı sonuç elde etmek için ciro verilerinin doğru ve güncel olması gerekir.
Bilançodan Şirket Değeri Hesaplama
Bilançodan şirket değeri hesaplama, şirketin sahip olduğu varlıklar ile borçlarının karşılaştırılması esasına dayanır. Bu yöntemde aktif kalemler (nakit, alacak, stok, taşınmazlar vb.) toplanır, ardından toplam borçlar düşülerek net aktif değeri hesaplanır. Ortaya çıkan sonuç, şirketin muhasebe bazlı değerini yansıtır.
İlgili yaklaşım özellikle üretim, inşaat ve sanayi gibi sabit varlık yoğun sektörlerde daha güvenilir sonuç verir. Çünkü bu tür işletmelerde bilançodaki fiziksel varlıklar, doğrudan şirketin ekonomik gücünü temsil eder. Ancak marka değeri, müşteri bağlılığı veya fikri mülkiyet gibi soyut unsurlar hesaba katılmadığında sonuç eksik kalabilir.
Bilançodan şirket değeri hesaplama yöntemi genellikle diğer analiz yöntemleriyle birlikte değerlendirilir. Gelir yaklaşımı veya pazar karşılaştırması gibi yöntemlerle birleştirildiğinde daha dengeli sonuç elde edilir. Böylece hem mevcut finansal güç hem de geleceğe yönelik beklentiler hesaba katılmış olur.
Limited Şirket Değeri Nasıl Hesaplanır?
Limited şirket değeri hesaplama hem mali hem de hukuki faktörlerin birlikte değerlendirildiği bir süreçtir. İlk olarak şirketin bilanço, gelir ve nakit akış tabloları incelenir. Daha sonra şirketin kârlılığı, büyüme potansiyeli ve sektörel konumu analiz edilerek nihai değer belirlenir.
Limited şirketlerde ortak payı devri veya hisse satışı yapılacaksa, yasal düzenlemeler de dikkate alınmalıdır. Özellikle pay devrinde noter onayı, sözleşme hükümleri ve ortaklar kurulu kararları gibi adımlar önem taşır. Bu nedenle limited şirket değeri hesaplama süreci sadece mali analizle sınırlı değildir, aynı zamanda mevzuata uygunluk da gerektirir.
Şirketin piyasa değeri belirlenirken el değiştirme oranı da dikkate alınır. Oran, devredilecek payın toplam sermaye içindeki yüzdesini ifade eder. Dolayısıyla limited şirketlerde değerleme süreci, ortaklık yapısına ve devrin kapsamına göre özel olarak uyarlanmalıdır.
El Değiştirme Oranı Nedir?
El değiştirme oranı, bir şirketin sahiplik yapısındaki değişimin oranını ifade eder. Özellikle limited veya anonim şirketlerde hisse devri sırasında devredilen pay miktarının toplam sermayeye oranı bu oranı belirler. Örneğin, 1 milyon TL sermayeli bir şirketin 400 bin TL’lik hissesi devrediliyorsa el değiştirme oranı %40’tır. Oran, hisse devriyle birlikte yönetim yetkisi, kâr payı hakkı ve şirket üzerindeki kontrol düzeyinin nasıl değişeceğini gösterir. Dolayısıyla yatırımcılar için el değiştirme oranı, sadece sahiplik değil stratejik etki açısından da kritik bir göstergedir. Şirket değerleme yöntemleri içinde hisse bazlı analiz yapılırken el değiştirme oranı önemli bir faktör olarak dikkate alınır. Çünkü devredilen payın değeri, toplam şirket değerine oranlanarak hesaplanır. Böylece hem hisse satışı bedeli hem de ortaklık yapısındaki değişim doğru şekilde değer
Şirket Değerlemesinde Hangi Yöntemler Kullanılmalıdır?
Şirket değerleme yapılırken kullanılan birçok yöntem bulunur. Bu yöntemlerin her biri şirkete ait farklı parametrelerin baz alınmasıdır. Günümüzde şirketler tarafından yaygın olarak kullanılan değerleme yöntemlerinden bazıları şu şekildedir:
Karşılaştırma Yöntemi
Yaygın olarak kullanılan, temel bir değerleme yöntemidir. Bu yöntemde değeri belirlenmek istenen şirketle aynı sayılabilecek başka bir şirket karşılaştırılır. Karşılaştırılan iki şirketin aynı sektörde faaliyet gösteriyor olması önemlidir. Bu karşılaştırma sonucu şirkete ait bir rapor düzenlenebilir. Bu raporda belirtilen tahmini şirket değeri el değiştirme ya da yatırımcı çekme sürecinde kullanılabilir.
Venture Capital (VC) Yöntemi
1987 yılında Profesör William Shalman tarafından ortaya atılan bu yöntem şirketin gelecekteki değerinin tahmin edilmesine dayalıdır. Bu yöntem çarpan ve indirgenmiş nakit akışı değerleme yönteminin karışımıdır. Öncelikle şirketin terminal yılındaki satış oranı tahmin edilir. Terminal yılı 4-7 sene sonrasını ifade eder. Sonrasında firma değeri EBITDA ile bölünür. EBITDA (Earnings Before Interest Taxes) şirketlerin faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr oranını gösterir. EBITDA oranının firma değerine bölünmesi endüstrideki benzer şirketlerin baz alınmasıyla terminal değerinin hesaplanmasını sağlar. Sonrasında terminal değeri büyük bir indirgeme ile günümüze çekilir.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
One Size Fits All Yöntemi
Bu yöntemde şirket sabit bir tutar belirler. Bu tutar belirlenirken yatırımcının beklentileri göz önünde bulundurulur. Yatırımcının belirlenen tutarı kabul etmesi beklenir. Yatırımcı kabul etmediği takdirde şirket diğer yatırımcılarla ilgilenmeye devam eder.
İndirgenmiş Nakit Akışı (İNA) Yöntemi
Bu yöntemde şirketin gelecekteki nakit akışı tahmin edilir ve bu sonuç günümüze indirgenir. Bu indirgemenin sebebi oluşabilecek riskleri göze almak içindir. Şirketin ileriye dönük kapsamlı bir tahmin yapabilmesi için istikrarlı ve tamamen kayıt altına alınmış bir finansal geçmişinin olması gerekir.
Yeniden Yapım (Reconstruction) Yöntemi
Bu yöntemde değerlemesi yapılacak olan şirketle aynı özelliklerde bir şirketin kurulum masrafları hesaplanır. Bu sayede söz konusu şirketle eşdeğer bir şirketin değeri tespit edilmiş olur. Hesaplanan bu değer, değerlemesi yapılmak istenen şirketin değeri olarak baz alınır.
Şirket Değerleme Raporu Nasıl Yazılır?
Şirket değerleme raporunda şirkete ait bütün faaliyetler ve şirketin toplam değeri yer alır. Bu rapor şirket el değiştirdiğinde ya da yatırımcı çekmek istediğinde kullanılır. Şirket değerleme raporu hazırlamak için şirketin değerinin nasıl hesaplandığı, şirketin hangi faaliyetler içerisinde olduğu ve şirketin nasıl gelir elde ettiği gibi parametreler detaylı bir şekilde yazılır.
Şirket Değerleme Ne Zaman Yapılmaktadır?
Şirket değerlemesinin yapılması için belirli bir zaman aralığı bulunmaz. Şirket değerlemesi şirketlerin büyümek istediği zaman yapılır. Şirketlerin ne zaman yatırımcı çekmek istediği ya da ne zaman el değiştireceği belli değildir, bu nedenle şirket değerlemesinin ne zaman yapılacağına şirket karar verir.
Kullanan her on kişiden dokuzunun memnun kaldığı ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile sizler de işinizi en iyi şekilde yönetir, rahatınıza bakarsınız! Logo İşbaşı’nın alanında uzman danışmanlarının ücretsiz desteği ile e Faturaya ve e Arşiv Faturaya geçiş yapabilir, faturalarınızı hızlı ve kolayca anında gönderebilirsiniz. Üstelik aylık 175 e fatura kontörü kullanımı da hediye!
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
Anonim Şirket ve Limited Şirket Arasındaki Farklar Nelerdir?