Ortak Girişim Nedir? Nasıl Kurulur? Ortak Girişim Örnekleri
Ortak girişim; iki veya daha fazla işletme veya kişinin ortak bir iş fikri üzerinde eşit veya farklı oranlarda yatırım yaparak, söz konusu yatırım kapsamındaki tüm kar, zarar, risk ve faydalara yatırım yapılan oranda pay sahibi durumudur. Ortak girişim, tüm tarafların eşit miktarda ortak olabileceği gibi aynı zamanda farklı oranlarda muhasebe yapılan ortaklıklarla da mümkün olabilir. Örneğin, iki ortağa sahip bir ortak girişimde birinci ortağın %60, ikinci ortağın ise %40 payı olabilir. Bu durumda girişimin kâr etmesi halinde her iki ortak da kendi payı oranında kazancını alır. Aynı şekilde zarar söz konusu olması halinde ise birinci ortak %60, ikinci ortak ise %40 oranında zarar etmiş olur. Ortak girişim genellikle farklı sektörlerdeki işletmeler tarafından yapılır.
Ortak Girişimin Amacı Nedir?
Ortak girişimin en temel amacı, oldukça çetin rekabet ortamında daha iyi rekabet edebilmek veya rekabete katılabilmek için güç birleştirmektir. Bir kişinin veya işletmenin tek başına gücünün yetmeyeceği bir sermaye gereksinimi, daha fazla sayıda ortakla beraber ortak girişim yapılması halinde rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Bu da hem yeni pazarlara dahil olabilme hem de daha iyi rekabet edebilme olanağı sağlar.
Ortak Girişim Yapısı
Her ortak girişimin yapısı, ortak girişim henüz hayata geçirilmeden önce potansiyel ortaklar tarafından belirlenir. Ortak girişim kapsamında kimin ne kadar paya sahip olacağından hangi işlerle ilgileneceğine kadar önceden belirlenmiş bir yapı kurulur. Elbette ki bu yapı gelecekte ortaklar tarafından alınacak kararlarla da değiştirilebilir. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketler, birbirlerinin sektörlerine giriş yapmak için büyük kaynaklarla yatırım yapmak yerine ortak girişim kurarak hali hazırdaki düzene ortak olabilir ve büyütebilirler. Bu durum bazen aynı sektörler içerisinde de olabilir.
Öte yandan bazı dev şirketler, belirli bölgelerdeki yerel işletmelerle de ortak girişim kurabilir. Bu her iki taraf için de karlı bir durum olur. Çünkü ciddi yatırımlar yapmadan hali hazırda işleyen bir sisteme dahil olunmuş olur. Yeni ortakların gelmesiyle artan sermaye birikimi ile de daha farklı potansiyel pazarlara girilebilir.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Ortak Girişim Türleri Nelerdir?
Ortak girişimler farklı yapı ve ihtiyaçlara göre çeşitli türlerde kurulabilir. En yaygın türlerden biri “eşit paylı ortak girişim”dir. Bu modelde taraflar eşit hak ve sorumluluğa sahiptir. Diğer bir tür ise “orantısal ortaklık”tır. Her ortak, yatırıma yaptığı katkı oranında hak elde eder. Ayrıca “konsorsiyum benzeri geçici ortaklıklar” da proje bazlı iş birliklerinde sıkça görülür. Bu tür girişim ortaklığı, belli bir işin tamamlanmasının ardından sona erer. Ortak girişimin türü, işin süresi, büyüklüğü ve tarafların beklentilerine göre belirlenmelidir.
Ortak Girişim ile İş Ortaklığı Arasındaki Fark Nedir?
Tüzel kişilik oluşturarak kurulan yapı olarak bilinen ortak girişim, resmî bir şirket ya da kuruluş çatısı altında faaliyet gösterir. İş ortaklığı ise daha çok belirli bir işin yapılması amacıyla kurulan, genellikle tüzel kişiliği olmayan geçici yapılardır. Girişim ortaklığı, uzun vadeli yatırım ve sürdürülebilir iş birliği hedeflerken, iş ortaklıkları kısa süreli ve proje bazlı çalışmaları kapsar. İlgili fark, tarafların yasal yükümlülükleri ve vergisel sorumlulukları açısından da önem taşır.
Ortak Girişim Neden Tercih Edilir?
Ortak girişim, risklerin paylaşılması ve kaynakların birleştirilmesi sayesinde daha büyük projelerin üstlenilmesine olanak sağlar. Farklı uzmanlıklara sahip firmalar bir araya gelerek birbirini tamamlar ve sinerji oluşturur. Özellikle uluslararası pazarlara açılmak isteyen firmalar için yerel ortakla iş yapmak, mevzuata ve kültüre uyum sağlama açısından büyük avantaj sunar. Ayrıca yatırım maliyetlerinin bölünmesi ve ölçek ekonomisinden faydalanmak da tercih sebeplerindendir.
Ortak Girişim Nasıl Kurulur?
Ortak girişim kurmak için öncelikle tarafların amaç ve beklentileri net bir sözleşme ile belirlenmelidir. Ardından bir ana sözleşme hazırlanır ve ortaklık yapısı, sermaye payları, yönetim modeli gibi hususlar detaylandırılır. Şayet yeni bir tüzel kişilik oluşturulacaksa ticaret siciline kayıt yaptırılır ve gerekli vergi numaraları alınır. Bu süreçte hukuki danışmanlık almak uzun vadeli sorunların önüne geçmek açısından önemlidir.
Ortak Girişim Projelerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Ortaklık yapısının net ve adil olması projeye güven kazandırır. Tarafların sorumluluk ve görev dağılımı açıkça belirlenmelidir. Ayrıca karar alma mekanizması, olası anlaşmazlıkları önlemek açısından önceden tanımlanmalıdır. Finansal katkı oranları, kar-zarar paylaşımı ve süre gibi temel konular mutlaka yazılı hale getirilmelidir. Proje sürecinde şeffaf iletişim ve düzenli raporlama da başarıyı artırır. Hukuki güvence altına alınmış girişim ortaklığı, uzun vadeli iş birliklerinde sürdürülebilirlik sağlar.
Ortak Girişim Örnekleri
Dünyada ve Türkiye’de pek çok başarılı ortak girişim örnekleri mevcuttur. Örneğin Toyota ile PSA (Peugeot-Citroen) arasında kurulan ortak girişimle birlikte otomotiv üretiminde önemli başarılara imza atılmıştır. Türkiye’de ise dev altyapı projelerinde – örneğin köprü, otoyol veya havaalanı yapımında – Türk ve yabancı firmaların kurduğu ortak girişimler öne çıkar. Bu tür projelerde farklı uzmanlıkların bir araya gelmesi proje kalitesini ve hızını artırır.
Ortak Girişim Şirket Tipi Nedir?
Ortak girişimin şirket tipi her kanunda farklı şekilde ele alınmış olabilir. Ancak ortak girişim şirket tipi; Adi Ortaklık, Ortak Girişim veya İş Ortaklığı olarak kurulur. Borçlar kanunu kapsamında ortak girişimler Adi Ortaklık kapsamında yer alır. İhale kanununda doğrudan Ortak Girişim olarak yer alırken, vergi kanununda ise İş Ortaklığı kapsamında yer alır.
On binlerce işletme sahibinin tercih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nda göndereceğiniz e fatura ve e arşiv faturalar için yıllık 1000 kontöre kadar kullanım HEDİYE! Üstelik ücretsiz e-faturaya geçiş danışmanlığı ile yerinizden kalkmadan, 15 dakikadan daha az bir zamanda hızlı ve kolayca e-faturaya geçersiniz. Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.
Ortak Girişim ve Konsorsiyum Arasındaki Fark Nedir?
Ortak girişim paydaşları, mevcut hak ve sorumluluklarıyla söz konusu girişimin tamamını birlikte yapmak üzere birleşir. Konsorsiyum paydaşları ise, mevcut hak ve sorumlulukları ayrıdır. Her paydaş, söz konusu için kendisini ilgilendiren alanıyla uğraşır ve şekilde ortaklık yürütülür. İş ortaklığı her türlü ihaleye teklif verebilir. Öte yandan ortak girişimlerin her türlü ihaleye teklif vermesi mümkünken, konsorsiyumların ihaleye girebilmesi için ihale dokümanında yer alması gerekir.
Ortak Girişim Sözleşmeleri Nasıl Hazırlanmalıdır?
Ortak Girişim Sözleşmeleri’nin hazırlanması sırasında tarafların tüm hak ve sorumlulukları sözleşmeye ayrıntılı bir biçimde eklenir. Buna ek olarak ortak girişimi her zaman güvence altına alan ifadelere yer verilmesinin yanı sıra taraflar arasında meydana geleblecek olası anlaşmazlıkları kısıtlayıcı maddelerin eklenmesi de büyük önem taşır. Ortak girişime dahil olan paydaşların her birinin faaliyet ve uzmanlık alanları da sözleşme içerisinde detaylı bir şekilde ele alınmalıdır.
Ortak girişim kapsamında yapılacak her türlü plan ve projeden tüm paydaşlar sorumludur. Ortak Girişim Sözleşmeleri’nin hazırlanmasından önce bir gizlilik sözleşmesi yapılması ve akabinde de ön protokol imzalanması, ortak girişime dahil olacak tüm tarafların hukuki güvenliği açısından önemlidir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;