“Müstahsil” kelimesi Arapça anlamı ile “üretici” demektir. Bu bağlamda üretici konumda olan çiftçi ve toptancılar eğer defter tutuyorsa, defter tutmayan üreticilerden herhangi bir ürün aldıklarında, aldığı ürünler karşılığı düzenlediği makbuza “müstahsil makbuzu” adı verilir. Başka bir deyişle, müstahsil makbuzuna, “üreticiye kesilen makbuz” adı da verilir. Bu tür alışveriş durumlarında müstahsil makbuzunun düzenlenmesi zorunlu bir ticari belge niteliğindedir. İmzalatılan bu makbuzun bir nüshası kesen kişide, aslı ise defter tutmayan çiftçide kalmalıdır.
Müstahsil Makbuzunu Kim Düzenler?
Müstahsil makbuzunun alıcısı yani defter tutan çiftçi, tüccar ya da toptancısı ile satıcısı yani üretici veya çiftçi olmak üzere iki tarafı vardır. Satıcı taraf ticarî bir belge veremediği için, müstahsil makbuzunu imzalamak ile yükümlüdür. Bu durumda belgenin aslı da kendisinde kalacaktır. Alıcı taraf ise makbuzu düzenleyen taraftır. Müstahsil belgesinin kopya nüshasını alıcı taraf alır ve satış bedelini de alıcıya öder.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Müstahsil Makbuzu Ne İşe Yarar?
Müstahsil makbuzu, tarımsal ve hayvansal ürünlerin satın alımı sırasında fatura yerine geçen ticari bir belge olması açısından önemlidir. Aynı zamanda hukukî değerlere de sahip olan bu belgenin Gelir İdaresi Başkalığı tarafından belirlenen standart ve düzende olması gerekir. Bu bağlamda Vergi Usul Kanunu’nun 235. maddesine göre müstahsil makbuzunda bulunması gereken bilgiler şunlardır:
- Makbuzun tarihi
- Malı satın alan çiftçi ya da tüccarın adı, soyadı, unvanı ve adresi
- Malı satan çiftçinin adı, soyadı ve adresi
- Satışı yapılan ürünün cinsi, miktarı ve bedeli
Müstahsil makbuzu, maliyenin anlaşmalı olduğu matbaalardan ya da noterlerden temin edilebilir. Yeni işe başlayacak olan işletmeler, diğer fatura yerine geçen belgeler gibi işe başlamadan önce; halihazırda kullandığı koçanı bitiren işletmeler ise belgeleri bitmeden önce müstahsil makbuzunu yeniden temin etmek zorundadır.
Defter tutmayan çiftçilerden alınan ürünlerden Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddesine göre gelir vergisi kesilir ve kalanı da satıcıya ödenir. Vergi oranları son düzenleme ile hayvansal ürünler için yüzde 2, tarımsal ürünler için yüzde 4, çiftçi borsaya kayıtlı ise yüzde 1, çiftçi borsaya kayıtlı değil ise yüzde 2 üzerinden vergilendirilir.
Müstahsil Makbuzu Ne Zaman Düzenlenir?
Müstahsil makbuzu, çiftçilerden ürün alındığı alınan ürün karşılığında zaman düzenlenir. Genellikle matbu şekilde hazırlanan ve kağıt formunda olan bu makbuz, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen esas ve usule göre elektronik ortamda da düzenlenebilir. “e-Müstahsil” makbuzu olarak adlandırılan bu uygulama, kağıt halindeki makbuz ile aynı hukukî özelliklere sahiptir. Diğer yandan kolayca arşivlenebildiği ve uzun süre saklanabildiği için avantajlı olan e-Müstahsil makbuzu, muhasebe işlemlerini kolaylaştırmasının yanı sıra baskı maliyetini de ortadan kaldırdığı için ekstra avantajlıdır.
e-Müstahsil makbuzu dışında e Fatura ve e Arşiv fatura gibi diğer dijital dönüşüm uygulamaları için İşbaşı Logo uygulamalarından faydalanabilir, gelir gider takibi işlemlerini kolayca yaparak muhasebe yükünü hafifletebilirsiniz.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;