Kurumlar Vergisi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Bir yılın sonunda toplam safi kazanç üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi vergi borçluları bakımından geniş bir alanı kapsar. Belirlenen oranlarda kesilen kurumlar vergisi iki farklı mükellefiyet durumu barındırır. Varlığından bu yana kurumlar vergisi oranları Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenir ve yayınlanır. Kurumlar vergisine konu olan vergi borçluları belirtilen tarihlerde bir yıllık kazançlarının belirli bir kısmını devlete ödemek zorundadır. Kurumlar vergisini ödemeyen vergi borçluları ilk etapta gecikme cezası, sonrasında ise daha büyük cezalara tabi tutulur.
Kurumlar Vergisi Nedir?
Kurumlar vergisi bir kurumun bir yıl içerisinde elde ettiği kazançtan alınan vergiye verilen isimdir. Sadece yasal olarak kurum statüsünde yer alanlar bu vergiyi ödemekle yükümlüdür. Şahıs şirketi olmayan şirketler kurumlar vergisi ödemelidir. Şahıs şirketleri kurumlar vergisi ödemek zorunda değildir. Kurumlar vergisi mükellefleri bütün kazançları için tek bir beyanname sunar. Örneğin bir anonim şirketi her bir şubesi için ayrı bir kurumlar vergisi ödemek zorunda değildir. Söz konusu anonim şirketi kendisine ait olan bütün oluşumların kazançlarının toplamı üzerinden vergi ödemelidir. Kurumlar Vergisi Oranı Bu vergi türünün oranları Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. Varlığından bu yana oranlarına bakıldığında düzenli olarak değiştirildiği görülür. Vergi borçluları bulundukları yıl için belirlenen kurumlar vergisi oranında vergi ödemek zorundadır.
Yıllara göre kurumlar vergisi oranları ise şu şekildedir:
2010: %20
2011: %20
2012: %20
2013: %20
2014: %20
2015: %20
2016: %20
2017: %20
2018: %22
2019: %22
2020: %22
2021: %25
2022: %23
2023: %20
2024: %25
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Kurumlar Vergisi Kanunu
Kurumlar Vergisi Kanunu bu vergi türüne dair birçok detayı barındırır. Kurumlar vergisi kapsamında vergi borçlusu sayılacak oluşumlar kanunun 2. maddesinde detaylıca yer alır. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun birinci maddesinde vergi konusu ve amacı bulunur. 3. maddede ise kurumlar vergisinin önemli bir kısmı olan tam ve dar mükellefiyet yer alır. 4. maddede kurumlar vergisi ödemekten muaf olanlar ve muafiyet şartları yer alır. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinde verginin tahsil edilmesine ilişkin istisnalar bulunur.
Kurumlar Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Kurumlar vergisi vergi borçlularının bir takvim yılı içerisindeki toplam safi kazançları üzerinden hesaplanır. Bir yıl içerisindeki toplam kazanca Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen oran değerinde ekleme yapılır. Safi kazanç elde çıkarma karşılığında oluşan her türlü menfaati belirtir. Kurumlar vergisi her yıl içerisinde 4 defa, her 3 ayda bir olmak üzere geçici vergi öder. Ödenen toplam geçici vergiler, mükellefin yıl sonunda ödeyeceği kurumlar vergisinden gider olarak düşülür.
Kurumlar Vergisi Oranları Nelerdir?
Kurumlar vergisi oranları ilgili bakanlıklar tarafından dönemsel olarak değiştirilebilir. 2024 yılında elde edilen kazançlar için ödenmesi gereken kurumlar vergisi %25 oranıyla hesaplanır. Yani 2024 yılı içerisinde vergi mükellefleri kazançlarının %25’lik kısmını vergi olarak ödemek zorundadır. Mükellefler bu vergi oranını, matrahını ve toplam tutarını vergi kurumları beyannamesinde belirtmelidir. Kurumlar vergisi beyannamesi Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait web sitesi üzerinden indirilebilir.
Kurumlar Vergisi Nasıl Ödenir?
1-25 Nisan arasında bağlı bulunulan vergi dairesine beyanname ile birlikte ödeme yapılmalıdır. e-Beyanname uygulamasını kullanan mükellefler, beyannamelerini elektronik ortamda hazırlayarak gönderebilirler. Bu vergi türünde her şube, büro, mağaza, imalathane ya da iş yerleri için mükelleflerin ayrı ayrı beyanname verilmesine gerek yoktur. Tek beyanname hazırlanarak ödeme yapılabilir. Anlaşmalı bankalarla ödeme yapmak da mümkündür.
Kurumlar Vergisinin Konusu Nelerdir?
Vergi konusu en basit anlatımıyla vergiye tabi tutulan herhangi bir varlığa verilen isimdir. Kurumlar vergisi için söz konusu varlık bir yıl içerisinde elde edilen kazançlardır. Kurumlar vergisinin konusu, vergi mükelleflerinin bir takvim yılı boyunca elde ettikleri kazançları kapsar. Bir kurum, kurumlar vergisi kapsamında yer alan yedi gelir kaynağından birinden, birkaçından ya da tamamından gelir elde ederse söz konusu gelir kurumlar vergisine konu olur.
Tam Mükellefiyet ve Dar Mükellefiyet Nedir?
Kurumlar vergisinin ödenmesi, tam ve dar olmak üzere 2 farklı mükellefiyet şartına tabidir.
● Tam mükellefiyet: Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü kurumların bir yıl içerisindeki kazançlarının tamamından vergi alınmasıdır. Tam mükellefiyet için söz konusu kurumun kanuni merkezinin ya da iş merkezinin Türkiye’de bulunması gerekir. Tam mükellefiyet, vergi mükellefinin hem Türkiye içerisinde hem de Türkiye dışarısında elde ettiği kazançları kapsar.
● Dar mükellefiyet: Hem kanuni hem de iş merkezi Türkiye sınırları içerisinde yer almayan kurumların, sadece Türkiye içerisinde elde ettikleri kazançlardan vergilendirilmesidir. Kanuni merkez kurumların sözleşmelerinde, tüzüklerinde statü veya kuruluş kanunlarında belirtilen merkezdir. İş merkezi ise kurumun fiilen toplandığı ve yönetildiği merkezdir.
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
Kurumlar vergisi beyannamesi Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait olan web sitesi üzerinden indirilebilir. Bu beyannameyi indiren kurumlar, gerekli alanları eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurarak bağlı oldukları vergi dairesine iletmelidir. Aynı zamanda kurumlar vergisi mükellefi olan ve geçici vergi ödemesi gereken mükellefler, Geçici Vergi Beyannamesi belgesini de GİB web sitesi üzerinden indirebilir. Kurumlar vergisi beyannamesinde hem vergi mükellefine, hem vergi oranına, matrahına, istisnalarına ve mükellefiyet türüne dair birçok bilgi yer alır.
2024 Kurumlar Vergisi Oranları Neler?
2024 yılı için baz alınması gereken kurumlar vergisi oranı %25 şeklindedir. Bu vergi mükelleflerinin 2024 yılı içerisindeki kazançlarının %205’lük kısmını devlete vergi olarak ödemek zorunda olduğu anlamına gelir. Kurumlar vergisinin ödenmediği durumlarda gecikme cezası ve takiben daha ağır cezalar uygulanır. Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü olan vergi borçluları, ilgili dönem geldiğinde GİB web sitesi üzerinden Kurumlar Vergisi Beyannamesi belgesini indirmeli, gerekli alanları eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurmalı, sonrasında ise bu belgeyi bağlı olduğu vergi dairesine ödeyip gerekli ödemeyi yapmalıdır.
Kurumlar Vergisi Mükellefleri Kimler?
Şahıs şirketleri kurumlar vergisi mükellefi değildir. Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü olan kurumlar şu şekildedir:
● Anonim şirketler
● Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler
● İş ortaklıkları
● Dernekler (Sendikalar dernek sayılır. Sadece iktisadi bir faaliyet içerisinde yer alan dernekler kurumlar vergisine mükellef sayılır. İktisadi faaliyetini derneğin devamı için devam ettiren dernekler, iktisadi işletme kategorisinde yer alır.)
● Vakıflar (cemaatler vakıf sayılır)
● İktisadi kamu kuruluşları
● Kooperatifler
Kurumlar Vergi Beyannamesi Ne Zaman Verilir?
Kurumlar vergisi yıllık olarak verilir. Örneğin 2024 yılı içerisinde elde edilen kazançlar için verilecek kurumlar vergisi, 2024 yılı bittiğinde verilir. Vergi mükellefleri beyannamelerini hesap dönemi bitimini izleyen ayı takip eden 4. ayın 25. kadar vermelidir. 2024 yılı için kurumlar vergisi beyannamesini vermesi gereken bir mükellef, 2025 yılının Nisan ayının 25. gününün akşamına kadar beyannamesini vermelidir. Söz konusu mükellef sadece 2024 yılı bittiğinde beyannamesini teslim edebilir.
Kullanan her on kişiden dokuzunun memnun kaldığı ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile sizler de işinizi en iyi şekilde yönetir, rahatınıza bakarsınız! Logo İşbaşı’nın alanında uzman danışmanlarının ücretsiz desteği ile e Faturaya ve e Arşiv Faturaya geçiş yapabilir, faturalarınızı hızlı ve kolayca anında gönderebilirsiniz. Üstelik aylık 150 e fatura kontörü kullanımı da hediye!
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
Damga Vergisi Nedir?Vergi matrahı nedir?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Nedir?