Damga Vergisi Nedir, Oranları Nasıl Hesaplanır?

2024-04-30T09:15:45

Damga Vergisi Nedir?

Damga vergisi resmî belge statüsünde olan ve ibraz edilebilir her belgeden alınan bir vergi türüdür. Resmî belge kurum ve kuruluşların kendi aralarında veya tüzel ya da gerçek kişilerle iletişim sağlamak amacıyla oluşturdukları belgelere verilen isimdir. İbraz edilebilir belge ise çeşitli bilgiler içeren, herhangi bir hususu kanıtlar nitelikte olan belge anlamına gelir. Belirli tarihlerde beyan edilmesi ve ödenmesi gereken damga vergisi birçok farklı yöntemle ödenebilir. Belgelere göre alınan damga vergisi de değişiklik gösterir.

Damga vergisinin hesaplanmasından, ödeme ve türlerine kadar en çarpıcı detaylar sizler için geliyor.

Kimler Damga Vergisi Mükellefidir?

Bir sözleşmeyi, resmî belgeyi, ibraz edilebilir belgeyi imzalayan herkes damga vergisi mükellefi olarak sayılır. Damga vergisine kimlerin mükellef olabileceği konusunda bazı istisnalar bulunur. Örneğin bir resmi kurum ve gerçek kişi arasında geçen resmi bir belge damga vergisine tabi tutulur. Normal şartlarda bu damga vergisinin hem resmi kurum hem de gerçek kişi tarafından ödenmesi gerekir. Fakat Damga Vergisi Kanunu’na göre resmî kurumlar damga vergisi ödemez. Bu durumda gerçek kişinin damga vergisini tek başına ödemesi gerekir.

Damga Vergisi Tutarı Neye Göre Hesaplanır?

Damga vergisinin hesaplanmasında çeşitli vergi dilimleri kullanılır. Damga Vergisi Kanunu’nda hangi türde belgelerin ne oranda vergiye tabi tutulacağı detaylı bir şekilde bulunur. Burada ibraz edilen belgeler için damga vergisi hesaplama işlemi yapılır.Bazı belge türleri için binlik oranlar belirtilirken bazı belgeler için direkt olarak sayı belirtilir. Bu oran ya da sayılar belgenin değerine göre hesaplanır. Belge yürürlüğe girdiğinde damga vergisi alınma yöntemlerinden birisi kullanılarak vergi tahsil edilir.

Damga Vergisi Nasıl Ödenir?

Damga vergisi maktu ve nispi şeklinde ödenebilir. Maktu sözleşmede değerin belirtilmediği durumlarda ödenen standart vergidir. Sözleşmede değer belirtilmiş ise nispi olarak ödeme yapılabilir. Nispi sözleşmede belirtilen değere göre hesaplanan damga vergisidir. Damga vergisi ödemekle yükümlü olan mükellef vergiyi beyan ederek ödeyebilir. Söz konusu belge faaliyete geçtikten ve damga vergisi alındıktan sonra mükellef, ayın 23. gününe kadar bu vergiyi beyan etmelidir. Beyan etme işlemleri bağlı olunan vergi dairesinden yapılabilir. Beyan işleminden sonra verginin ödenmesi gerekir. Damga vergisi ayın 26. gününe kadar ödenmelidir. Damga vergisi ödeme işlemleri de bağlı olunan vergi dairesi üzerinden yapılabilir.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Damga Vergisine Tabi Kağıtlar

Çeşitli oranlarda damga vergisine tabi tutulan kağıtlardan bazıları şu şekildedir:

● Taahhütnameler

● Kefalet senetleri

● Mukavelenameler

● Temliknameler

● Rehin senetleri

● Taksitli satış sözleşmeleri

● Teminat senetleri

● Devre ve uzun süreli tatil sözleşmeleri

● İrat senedi

● İpotekli borç senedi

● Tüketicilere yapılan doğalgaz satışına ilişkin sözleşmeler

● Toptan elektrik satışı sözleşmeleri

● Abonelik sözleşmeleri

● Mesafeli satış sözleşmeleri

● Tahkimnameler

● Sulhnameler

● Yıllık gelir vergisi beyannameleri

● Sigorta prim bildirgeleri

● Muhtasar beyannameleri

Damga Vergisi Ne İçin Alınır?

Damga vergisi alınmasının amacı iki taraf arasında kullanılan resmî belgenin, sözleşmenin ve anlaşmaların geçerliliğini kesin bir düzleme yerleştirebilmektir. Damga vergisi sayesinde yapılan sözleşmeler ve anlaşmalar belgelenmiş olur. Damga vergisi ödenen belgeler kayıtlı ve geçerliliği uygun belge statüsüne girer. Damga vergisi henüz ödenmemiş olan belgeler ise resmi olarak belgelenmemiştir ve geçerlilik seviyesi düşüktür.

Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Damga vergisi hesaplaması, söz konusu belge türü için belirlenmiş olan vergi dilimi kullanılarak hesaplanır. Bazı belge türleri için binlik oran kullanılırken bazı belge çeşitleri için direkt rakam kullanılır. Bir belgenin damga vergisini hesaplayabilmek için, Damga Vergisi Kanunu’nda belgeye karşılık düşen vergi diliminin kullanılması gerekir. Bu sayede belgeye ait damga vergisi öğrenilebilir ve sorunsuz bir süreç için ödemesi yapılabilir.

Sözleşme Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Sözleşmeler için yapılacak damga vergisi hesaplamalarında %0,948 vergi dilimi kullanılır. Sözleşmenin aylık tutarının yıllık değere dönüştürülmesi ve vergi dilimi ile çarpılması gerekir:

(Sözleşme tutarı x 12) x %0,948

Aylık tutarı 18.000 TL olan bir sözleşme için:

18.000 x 12 = 216.000 216.000 x %0,948 = 2.047,68 TL damga vergisi ödenmelidir.

Damga Vergisi Beyannamesi Ne Zaman Verilir ve Ödenir?

Damga vergisi beyannamesi ayın 23. gününe kadar verilmelidir. Damga vergisi ödemesi ise ayın 26. gününe kadar tamamlanmalıdır. Mükellefler bağlı oldukları vergi dairesine damga vergisi beyannamesini verebilir ve ödemesini yapabilir. Damga vergisinin zamanında beyan edilmemesi ve ödenmemesi çeşitli cezai yaptırımlara yol açabilir. Bu vergi türünü ödememek vergi ziyaı durumuna girer. Damga vergisini ödemeyen mükellef, vergi ziyaı cezasına tabi tutulur, aynı zamanda gecikme cezası da uygulanır.

Damga Vergisi Mükellefleri Kimlerdir?

Damga vergisi mükellefleri en basit anlatımıyla kâğıda imza atanlardır. Damga vergisinin kapsama alanı sadece ıslak imza ile sınırlı değildir. Günümüzde elektronik imza araçları yaygın olarak kullanılır. Belgeleri elektronik olarak imzalayan taraflar da damga vergisine tabi tutulur. Aynı zamanda imza niteliği taşıyan herhangi bir ibareyi üzerinde bulunduran belgeler, evraklar da damga vergisine tabi tutulur.

2023 Damga Vergisi Oranları ve Ücretleri Nelerdir?

Damga vergisi için oranlar ve ücretler belirli aralıklarla değiştirilir. İlgili bakanlıklar tarafından 2023 yılı için yayınlanan damga vergisi oranları ve ücretleri şu şekildedir:

Binde 9.48 oranında damga vergisi uygulanan kağıtlar:

● Taahhütnameler

● Kefalet senetleri

● Mukavelenameler

● Temliknameler

● Rehin senetleri

● Taksitli satış sözleşmeleri

● Teminat senetleri

● Devre ve uzun süreli tatil sözleşmeleri

● İrat senedi

● İpotekli borç senedi

● Tüketicilere yapılan doğalgaz satışına ilişkin sözleşmeler

● Toptan elektrik satışı sözleşmeleri

● Abonelik sözleşmeleri

● Mesafeli satış sözleşmeleri

● Tahkimnameler

● Sulhnameler

● Yıllık gelir vergisi beyannameleri

● Sigorta prim bildirgeleri

● Muhtasar beyannameleri

Binde 1.89 oranında damga vergisi alınan kağıtlar:

● Kira mukavelenameleri

● Fesihnameler

● Kayıt ve tescil edilmiş ikinci el araçların satış sözleşmeleri

2023 Yılında Beyannamelerden Alınacak Damga Vergisi Tutarı

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi 294,90 TL

Kurumlar Vergisi Beyannameleri 393,90 TL

Katma Değer Vergisi Beyannameleri 194,60 TL

Damga Vergisi Ödeme Şekilleri

Basılı Damga Konulması Şekliyle Ödeme:

Basılı damgalı kağıtlar matbu olarak bastırılır bu kağıtlara dair damga vergisi, kağıtlar basılmadan önce yüzde 5 eksik şekilde ödenir.

Makbuz Verilmesi Şekliyle Ödeme:

Bu yöntemde mükellefe vergi tahsilatını bildirmek amacıyla makbuz verilir. Mükellef son günü gelmeden vergiyi beyan eder ve öder.

İstihkaktan Kesinti Şekliyle Ödeme:

Bu yöntemde kâğıt henüz işlem sürecindeyken damga vergisi kesilir. Bu durumdaki damga vergisi bir sonraki ayın 26. gününe kadar ödenmelidir.

Damga Vergisinde Sorumluluk ve Ceza

Damga vergisi belirlenen tarihte ödenmediği takdirde vergi ziyaı hükümleri uygulanır ve gecikme cezası yansıtılır. Damga vergisinde sorumluluk ise tarafların niteliğine göre değişiklik gösterir. Taraflar aynı derece mükellef ise herhangi birisi ödemeyi yapabilir. Taraflardan birinin anonim, birinin şahıs şirketi olması durumunda anonim şirket öder. Taraflardan birisi bir kamu kuruluşu ya da vergi muafiyeti olan bir kişiyle yapılırsa karşı taraf öder.

Kullanan 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile e fatura ve e arşiv faturalarınızı dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir, gelir-gider takibi ve stok takibinizi gerçekleştirebilirsiniz. Aklınıza takılan soruları sorabileceğiniz uzmanlarımız ve işletmenize özel çözümler sayesinde tek bir yerden tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;

Kurumlar Vergisi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Vergi matrahı nedir?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Nedir?

14 gün ücretsiz deneyin
Logo İşbaşı kullanan on binlerce firma arasına katılın.
Kredi Kartı Gerekmez