Günümüzde işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisi sözleşmelerle güvence altındadır. İş sözleşmesi gibi sözleşmeler hem işçinin hem de işverenin haklarını yasal bir zemine oturtur. Her iki taraf da bu hakları sayesinde iş ilişkisi bozulduğunda zarar etmeden işe son verebilir. Aynı şekilde beklenmeyen durumlarda işe son verildiğinde de işverenin zarar görmemesi için sözleşmede belirtilmiş hükümler bulunur. İş sözleşmesinde yer alan ve işçinin doğal hakkı olan kıdem sözleşmesi bu hükümlerden birisidir. Kıdem sözleşmesi işten ayrılan işçinin yeni bir işe başlama sürecini daha kolay bir şekilde atlatabilmesini sağlar.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı en basit anlatımıyla işçinin çalıştığı süre karşılığında aldığı paradır. İşçi belirli aralıklarla çalıştığı sürece maaş adı altında ücret alır. Kıdem tazminatı bundan farklıdır. Kıdem tazminatı işçi işten ayrıldığında verilir. Bu tazminat işçinin çalışmış olduğu süreye göre hesaplanır. Çalışma süresi ne kadar çoksa kıdem tazminatı da bu kadar çok olur. Kıdem tazminatı iş sözleşmesinde belirtilmiştir. İşçi ve işveren arasında iş ilişkisi başlamadan önce iş sözleşmesi imzalanır. Kıdem tazminatının veriliş amacı yıpranma payı, işçinin işyerine sağladığı faydalar ve işçinin yeni bir iş bulma sürecinde kolaylık yaşamasını sağlamaktır. Türkiye’de 1950’li yıllardan beri kıdem tazminatı uygulaması yürürlüktedir.
2024 Kıdem Tazminatı Tutarları Nelerdir?
2024 yılı itibariyle kıdem tazminatı tutarları Türkiye’de asgari ücret ve yıllık enflasyon oranları gibi ekonomik göstergelere göre belirlenmiştir. Kıdem tazminatı, işçinin her bir yıllık çalışması karşılığında ödenen tazminat türü olarak işçinin brüt maaşı üzerinden hesaplanır. 2024 yılı için belirlenen kıdem tazminatı tavanı 23.489,83 TL olarak güncellenmiştir. Belirlenen tavan miktarı kıdem tazminatının üst sınırını belirleyerek işverenlerin ödemesi gereken en yüksek tazminat miktarını ifade eder.
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin çalıştığı süre ve brüt maaşı dikkate alınır. İşçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt maaşı kadar kıdem tazminatı ödenir. Örneğin, brüt maaşı 30.000 TL olan ve 5 yıl çalışan bir işçi için kıdem tazminatı hesaplaması şöyle yapılır: 30.000 TL x 5 yıl = 150.000 TL. Ancak eğer işçinin maaşı kıdem tazminatı tavanını aşarsa hesaplama tavan üzerinden yapılır. Dolayısıyla 2024 yılında brüt maaşı tavanı aşan bir işçinin kıdem tazminatı, tavan tutarı olan 23.489,83 TL üzerinden hesaplanır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınması gereken diğer unsurlar arasında işçinin çalıştığı süre boyunca aldığı ek ödemeler, ikramiyeler ve diğer sosyal haklar da yer alır. Ödemeler, brüt maaşa eklenerek toplam kıdem tazminatı tutarını artırabilir. İşverenler, işçilerin hak ettiği kıdem tazminatını doğru şekilde hesaplamak ve ödemekle yükümlüdürler. Kıdem tazminatı ödemeleri işten ayrılma durumunda işçinin gelecekteki finansal güvenliğini sağlamak için önemli bir role sahiptir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin çalışmış olduğu her bir yıl için işinden ayrılan çalışanın 30 gün içerisinde aldığı maaş ücreti baz alınır. Örneğin 10 yıl boyunca çalışmış bir işçi işinden ayrıldığında, bir aylık maaşı 10 ile çarpılır ve çıkan sonuç kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı giydirilmiş ücretin de eklenmesi ile hesaplanır. Giydirilmiş ücret prim, yol, yemek ve yakacak yardımları gibi ek ödemelere verilen isimdir.
Hangi Durumlarda Kıdem Tazminatı Alınabilir?
İşçilerin kıdem tazminatı alabilmek için sağlamaları gereken bazı şartlar bulunur. 2024 yılında kıdem tazminatı almak isteyen işçilerin sağlaması gereken şartlar şunlardır:
- İşçinin işveren tarafından çıkarılmış olması gerekir. İşinden istifa eden işçiler kıdem tazminatı alamazlar.
- İşçinin sigortalı bir iş yerinde sigortalı olarak çalışması gerekir.
- Erkek çalışanlar askerlik sebebiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir.
- Kadın çalışanlar ise evlilik nedeniyle işi bıraktığında kıdem tazminatı alma hakkı kazanır.
- Emekliliği başlamak üzere olan çalışanlar da kıdem tazminatlarını alarak işten ayrılabilir. Emekli olabilmek için gerekli prim sayısını doldurmuş fakat yaşı gelmemiş olan çalışanlar da işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilir.
Kullanan her 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile e fatura ve e arşiv fatura dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir, gelir-gider takibi ve stok takibinizi gerçekleştirebilirsiniz. Oturduğunuz yerden 15 dakika gibi çok kısa bir sürede ücretsiz bir şekilde alanında uzman e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçebilir Yıllık 1000 e fatura kontör hediyesinden yararlanabilirsiniz. Siz de hemen 14 gün boyunca ücretsiz deneyin!
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
İş Sözleşmesi Nedir? Türleri Nelerdir?