İhbar süresi, bir iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda, taraflardan birinin diğer tarafa işten ayrılma veya çıkarma niyetini bildirmesi için önceden belirlenmiş süredir. Bu süre, çalışanların işten ayrılmadan önce işverenlerine uygun bir süre tanıması ve işverenlerin de çalışanlarına işlerini kaybetme riski olmadan yeni iş bulma şansı vermesi amacıyla yasal olarak belirlenmiştir.
İhbar süresi, işçinin çalıştığı süreye ve çalıştığı sektöre, pozisyona veya işverene göre değişebilir. İhbar süresi, iş sözleşmesinin nasıl feshedileceği, ne zaman fesih yapılacağı ve hangi koşullar altında fesih yapılacağı gibi detayları belirleyen iş kanunlarına uygun olarak belirlenir. İşçi veya işveren, ihbar süresine uygun olarak ayrılmazsa, bu durumda tazminat ödemesi gerekebilir.
İhbar Süresi Kuralları Nelerdir?
Belirli Süreli İş Sözleşme Var İse işveren ve işçi sona doğru sözlemeyi fesh etmek istediğini birbirlerine bildirmek zorundadır. Sözleşme süresini doldurmada herhangi bir zamanda fesh etmek isterse işçi 30 gün ihbar süresi kazanır.
Belirsiz Süreli İş Sözleşme Var İse ihbar süresi patron ile anlaşmaya göre değişir. İşçiyi işte çıkartan iş veren ihbar süresi vermek zorundadır.
Toplu İş Sözleşmesi Var İse sözleşmeye göre değişkenlik gösterir.
İhbar Süresi Ne Kadar ve Nasıl Hesaplanır?
İhbar süresi, çalışanın çalıştığı süreye, çalıştığı sektöre, pozisyona ve işverene göre değişebilir. İhbar süresinin nasıl hesaplanacağına dair genel bir formül olmasa da, ihbar süresi genellikle iş kanunları veya sözleşmede belirtilen özel kurallara göre hesaplanır.
İş Kanunu’nun 17. maddesi, iş sözleşmesinin feshedilmesinden önce uyulması gereken bildirim süresi ve ihbar süresine ilişkin detaylı hükümleri içerir. İhbar süresi şu şekilde belirlenmiştir:
• Altı aydan az çalışanlar için iki hafta,
• Altı ay ile bir buçuk yıl arası çalışanlar için dört hafta,
• Bir buçuk yıl ile üç yıl arası çalışanlar için altı hafta,
• Üç yıldan fazla çalışanlar için ise sekiz hafta. Ancak işverenlerin işçiler için daha uzun ihbar süreleri belirlemesi mümkündür ve bu durum iş kanunları ya da iş sözleşmeleri ile düzenlenebilir. Öte yandan ihbar süresine uymama durumunda, işveren veya işçi tazminat ödemekle yükümlü olabilir.
Örnek olarak 4000 TL brüt ücret ile 3 yıldır çalışan bir kişinin ihbar tazminatı hesaplamasını yapalım:
4000 / 30 gün = 133.33 TL günlük
133.33 x 7 = 933.31 TL haftalık
6 hafta x 933.31 = 5,599.86 TL brüt ihbar tazminatı
5,599.86 x %15 = 839.98 TL Gelir Vergisi
5,599.86 x %0,759 = 42.50 TL Damga Vergisi
5,599.86 — (839.98+42.50) = 4,717.38 TL Net İhbar Tazminatı
Buna göre, kişinin net ihbar tazminatı 4,717.38 TL olacaktır. Ancak hesaplama yöntemi genellikle belirtilen şekildedir. Yine de net tutar hesaplanırken kişinin diğer kazançları ve vergi dilimine girmesi de hesaba katılmalıdır. Öte yandan damga vergisi oranı da değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle doğru hesaplama için kişinin tam olarak hangi vergi diliminde olduğunun ve güncel damga vergisi oranının dikkate alınması önemlidir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
İhbar Süresi Ne Zaman Başlar?
4857 sayılı İş Kanunu’na göre, ihbar süresi fesih bildiriminin karşı tarafa ulaştığı tarihten itibaren başlar. Yani, işveren iş sözleşmesini feshetmek istiyorsa, işçiye yazılı olarak fesih bildirimi yapmalı ve bildirimin ulaştığı tarihten itibaren ihbar süresi işlemeye başlar. Benzer şekilde, işçi de iş sözleşmesini feshetmek istiyorsa, işverene yazılı olarak fesih bildirimi yapmalı ve bildirimin ulaştığı tarihten itibaren ihbar süresi başlar.
İhbar süresi, iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki belirli bir süre boyunca tarafların işlerini düzenlemelerine olanak sağlar ve işverenin veya işçinin yeni bir iş araması için zaman kazandırır. İhbar süresinin başlangıç tarihi, fesih bildiriminde belirtilen tarih veya karşı tarafa ulaştığı tarih, hangisi daha önceyse o tarihten itibaren işlemeye başlar.
İhbar Süresinin Geçerli Olmadığı Durumlar Nelerdir?
Karşılıklı anlaşma var ise
Çalışan kişinin disiplin cezası var ise,
Çalışan ücretsiz izine ayrıldı ise ,
İş veren kişinin çalışana karşı ağır bir ihmalde bulunuldu ise,
Doğal afet, kişisel problemler gibi zorlayıcı durumlar söz konusu olduğu ise ihbar süresi verilmeyebilir.
On binlerce işletme sahibinin tercih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nda göndereceğiniz e-fatura ve e arşiv fatura için yıllık 1000 kontör HEDİYE! Üstelik ücretsiz e-faturaya geçiş danışmanlığı ile yerinizden kalkmadan, 15 dakikadan daha az bir zamanda hızlı ve kolayca e-faturaya geçersiniz. Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.
İstifa İhbar Süresini Nasıl Etkiler?
İşçinin istifa etmesi durumunda da iş kanunlarına göre belirli bir ihbar süresi öngörülür. İşçi, iş sözleşmesini feshetmek istediğinde, işverene bildirimde bulunarak sözleşmeyi sona erdirebilir. İstifa eden işçinin, iş kanunlarına uygun şekilde belirlenmiş olan ihbar süresine uyması gerekir. İşçinin belirli bir süre öncesinden işverene bildirimde bulunması, işverenin işlerini düzenlemesi ve işçinin yerine yeni bir personel arayışına girmesi için zaman tanır.
İşçinin istifa etmesi durumunda, işverenin de iş kanunlarına uygun şekilde belirlenmiş olan ihbar süresine uyması gerekebilir. İşveren, istifa eden işçinin yerine yeni bir işçi bulmak için zamana ihtiyaç duyabilir ve bu süre boyunca işçiye ücret ödemek zorunda kalabilir. İhbar süresi, iş sözleşmesinin sona ermesine kadar çalışma süresi olarak hesaplanır ve bu süre boyunca işçi veya işverenin işi devam ettirmesi beklenir. Logo İşbaşı’nın ön muhasebe çözümlerinin yanında e-fatura çözümleri de bulunmaktadır. Siz de alanında uzman danışmanlarımızın ücretsiz desteği ile 15 dakikada e-Fatura’ya geçin rahat edin!
İşçi veya işveren, ihbar süresini tamamlamadan iş sözleşmesini sonlandırmak isterse, ihbar süresine karşılık tazminat ödemekle yükümlü olabilir.
İhbar süreleri asgari olarak belirlenmiş olup, işveren ve işçi arasında yapılan sözleşmelerle daha uzun süreler belirlenebilir. İşverenin işçiyi işten çıkarmadan önce belirli bir süre önceden haberdar etmesi hem işçinin yeni bir iş bulmasına hem de işverenin işlerinin düzenlenmesine olanak sağlar. Bu nedenle ihbar süresine uymayan işveren veya işçi, karşı tarafa tazminat ödemekle yükümlü olabilir ve cezai yaptırımla karşı karşıya kalabilir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
KDV Matrah Hesaplama Nasıl Yapılır?