İade Faturası Nasıl Kesilir? Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

İade Faturası Nedir?

Satılan bir mal veya hizmetin çeşitli nedenlerle geri alınması durumunda düzenlenen fatura türüne iade faturası adı verilir. Fatura, alıcı tarafından düzenlenir ve satıcıya gönderilir. İade faturası genellikle malın ayıplı olması, beklenen kaliteyi karşılamaması veya sözleşme şartlarına uymaması gibi durumlarda kullanılır. Alıcı, iade etmek istediği mal veya hizmetin bedelini geri almak veya bu bedeli başka bir alımda kullanmak için iade faturası düzenler. İade faturası düzenlenirken orijinal satış faturasında yer alan bilgilerin aynısı, iade faturasında da yer almalıdır. Bu sayede hem alıcı hem de satıcı, iade işlemini muhasebe kayıtlarında doğru şekilde işleyebilir.

İade faturası, ticari ilişkilerde taraflar arasında meydana gelebilecek anlaşmazlıkların çözülmesinde de önemli rol oynar. Bu fatura ile taraflar, malın veya hizmetin iadesi konusunda resmi bir belge oluşturur. Elde edilen belgeler, ileride oluşabilecek hukuki süreçlerde delil olarak kullanılabilir. Ayrıca iade faturası düzenlendiğinde, satıcı da kendi kayıtlarında bu faturaya karşılık bir düzeltme yaparak iade edilen mal veya hizmetin bedelini muhasebeleştirir.

İade Faturasında KDV Olur Mu?

İade faturasında KDV uygulanması, iade edilen mal veya hizmetin niteliğine ve işlemin KDV mevzuatına uygun olup olmadığına bağlıdır. Eğer iade edilen mal veya hizmet, ilk satış faturasında KDV’ye tabi ise iade faturasında da KDV gösterilmesi gereklidir. Bu durumda alıcı iade faturasında mal veya hizmetin bedeli ile birlikte orijinal satış faturasında yer alan KDV tutarını da belirtir. Bu sayede iade işlemi her iki tarafın KDV hesaplarına yansıtılarak düzeltme yapılır.

İade faturasında KDV, aynı oran ve tutarda olmalıdır. Yani iade edilen malın veya hizmetin KDV oranı, satış anında uygulanan KDV oranı ile aynı olmalıdır. Ayrıca KDV’siz işlemler için düzenlenen iade faturalarında KDV gösterilmez. Örneğin, KDV’den muaf bir mal veya hizmetin iadesinde iade faturasında KDV yer almaz. Bu tür durumlarda alıcı ve satıcının KDV mevzuatına uygun hareket etmesi, gerekli düzeltmeleri yapması önemlidir.

İade Faturası Temel Mi Ticari Mi?

İade faturası e-fatura sisteminde temel veya ticari fatura olarak düzenlenebilir. Fatura düzenlerken hangi türde düzenleneceğine karar vermek işlemin mahiyetine bağlıdır. Ticari fatura, alıcı ve satıcı arasında mutabakat gerektiren durumlarda kullanılır. Alıcı, ticari faturaya kabul veya red yanıtı verebilir. Eğer alıcı ve satıcı arasında iade işlemi öncesinde bir anlaşmazlık veya görüşme durumu varsa ticari fatura tercih edilmelidir. Bu sayede alıcı faturayı inceleyip kabul veya red işlemi yapabilir.

Temel fatura ise daha çok mutabakat gerektirmeyen ve doğrudan işleme alınan durumlarda tercih edilir. Temel fatura alıcıya bilgi amaçlı gönderilir. Alıcı ise temel faturaya kabul veya red yanıtı veremez. Dolayısıyla iade işleminin hızlı şekilde tamamlanması isteniyorsa temel fatura düzenlemek daha uygun olabilir. Ancak hangi tür fatura düzenlenirse düzenlensin, iade işleminin her iki tarafın mutabakatı ile yapılması önemlidir.

İade Faturası Tevkifatlı Kesilir Mi?

İade faturasında tevkifat uygulanıp uygulanamayacağı, iade edilen mal veya hizmetin tevkifatlı olup olmadığına bağlıdır. Eğer iade edilen mal veya hizmet ilk satış anında tevkifata tabi tutulmuşsa, iade faturasında da aynı tevkifat oranı uygulanmalıdır. Bu durumda iade faturasında yer alacak tevkifat oranı ve tutarı, orijinal satış faturasında yer alan tevkifatla aynı olmalıdır. Böylece alıcı ve satıcı tarafların muhasebe kayıtları ve vergi hesapları dengelenmiş olur.

Tevkifat uygulaması belirli mal ve hizmet grupları için geçerlidir. Bu gruplar Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. Tevkifatlı iade faturasının düzenlenmesi sırasında ilgili mevzuata uygun hareket edilmesi gerekir. Yanlış veya eksik tevkifat uygulaması vergi kayıplarına ve cezai yaptırımlara neden olabilir. Bu nedenle iade faturası düzenlerken tevkifat uygulanacaksa, ilgili mevzuat hükümleri dikkatlice incelenmeli ve gerekirse bir muhasebeci veya mali müşavirden destek alınmalıdır.

İade Faturası Kaç Günde Kesilmelidir?

Mal veya hizmetin iadesi ile ilgili işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren en geç 7 gün içinde iade faturası kesilmelidir. Bu süre iade işleminin zamanında muhasebeleştirilmesi ve vergi hesaplarının doğru şekilde yapılabilmesi için belirlenmiştir. İade faturası belirtilen sürede düzenlenmezse vergi usul kanunu kapsamında cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir. Ayrıca iade işlemi ile ilgili belgelerin (örneğin iade edilen malın teslim alındığına dair irsaliye veya tutanaklar) muhafaza edilmesi ve fatura ile birlikte saklanması gerekir.

İade faturası düzenlenirken iade edilen mal veya hizmetin hangi tarihte ve hangi sebeple iade edildiği açıkça belirtilmelidir. Sürenin aşılması durumunda iade işlemi geçersiz sayılabilir ve taraflar arasında hukuki ihtilaflar doğabilir. Bu nedenle iade işleminin tamamlanmasını takiben en kısa sürede iade faturasının düzenlenmesi ve karşı tarafa iletilmesi önemlidir.

İade Fatura Açıklamasına Ne Yazılır?

İade faturası düzenlenirken fatura açıklama kısmına, iade işleminin sebebi ve iade edilen mal veya hizmet ile ilgili bilgiler yazılmalıdır. Örneğin, “Ürün ayıplı olduğu için iade edilmiştir” veya “Sözleşme şartlarına uygun olmayan hizmet iadesi” gibi net açıklamalar tercih edilmelidir. Ayrıca orijinal satış faturasının numarası ve tarihi de açıklama kısmına eklenmelidir. Bu bilgiler iade işleminin hangi satışa karşılık yapıldığını ve neden yapıldığını belirlemek açısından önemlidir.

İade faturası açıklamasında iade edilen malın veya hizmetin cinsi, miktarı ve bedeli gibi detaylar da yer almalıdır. Bu sayede hem satıcı hem de alıcı, iade işlemini kendi kayıtlarında doğru şekilde işleyebilir. İade faturasında yer alacak açıklamalar ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önlenmesi ve işlemin şeffaf şekilde belgelenmesi için kritik öneme sahiptir.

Müşterinin aldığı malı satıcıya iade etmesi halinde düzenlenen belgeye iade faturası adı veriliyor.  Müşteri bir malın ister tamamını isterse de bir bölümünü iade edebilir. İade faturası bu doğrultuda hazırlandığından, her iki halde de fatura kesilebiliyor.

Her ne kadar ismi iade faturası olsa da bu belge aslında bir fatura çeşidi değil. Çünkü bir malın satılması, üretilmesi veya tedarik edilmesi karşılığında düzenlenip kesilmiyor. Bunun tam aksine; satın alma, üretim veya tedarik sonucu alıcının satın aldığı malın tamamını veya bir bölümünü kabul etmemesi, herhangi bir nedenle iade etmesi durumunda düzenleniyor. İade faturasını düzenleyen kişi ise alıcının kendisi oluyor. Malı kabul etmediğini belirterek, bu işlemi muhasebeleştiriyor. Böylelikle Türk Ticaret Kanunu’nun 23. maddesinin 2. hükmünde öngörülen kanuni karine burada uygulanamıyor. Çünkü bir malın satımı, üretimi veya bir menfaat temini karşılığı olarak verilmeyen ancak biçim olarak faturaya işlenen bir konuda karine doğmuyor.

İade faturasının başka bir kullanımı daha söz konusu… Bu kullanım şekli ise yanlış fatura kesilmesi halinde gerçekleşiyor. Meydana gelen yanlışlığı düzeltebilmek için düzenleniyor. Bu durumun üzerine de mal iade edilerek, tekrar doğru fatura ile alınıyor.

Örneğin; bir şirketin herhangi bir üreticiden 5 birim ürün aldığını düşünelim. Bu ürünün 2 birimini veya 5’ini birden bir nedenle satıcıya iade etme kararı aldığını varsayalım. Bu işlemi bir iade faturası hazırlayıp keserek, malı iade ettiğini belgeleyebilir ve bu durumu muhasebeleştirebilirsin.

Kullanan 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile e fatura ve e-arşiv faturalarınızı dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir, gelir-gider takibi ve stok takibinizi gerçekleştirebilirsiniz. Aklınıza takılan soruları sorabileceğiniz uzmanlarımız ve işletmenize özel çözümler sayesinde tek bir yerden tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Logo İşbaşı’nda İade Faturası Nasıl Kesilir ?

Logo İşbaşı’nda iade faturası kesmek için videoyu izleyebilirsiniz. İşletmelerin işini kolaylaştıran Logo İşbaşı Youtube kanalından eğitim videolarına ulaşabilirsiniz. Takip etmeyi unutmayın 🙂

İade Faturasında Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?

İade faturasında bulunması gereken belli başlı bilgiler yer alıyor. Peki, bu bilgiler neler? Gelin birlikte inceleyelim. Bir iade faturasında bulunması gereken bilgiler;

• Satıcının faturasındaki seri numarası ve tarihi
• İade edilen malın miktarı
• İade edilen malın birim bedeli
• İade edilen malın toplam bedeli

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

İade Faturası Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler Neler?

• Faturanın görünür bir yerinde “İade Faturasıdır” ibaresi bulunması gerekiyor.
• İade faturasının ayrı bir koçanı bulunmuyor.
• İade faturasının, Maliye Bakanlığı onaylı veya noter tasdikli olması gerekiyor.
• İade faturası, satın almayı yapan alıcı tarafından satıcıya kesiliyor.
• İade faturasında yer alan mal bedelinin, satın alma yapılırken kesilen faturada bulunan mal fiyatı ile aynı olmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Özetlemek gerekirse; ürün hangi fiyattan alındıysa o fiyattan iade ediliyor. Eğer malın sadece bir bölümü iade ediliyorsa, ilk faturada yer alan birim fiyatına bakılarak iade edilecek bölümün karşılığı hesaplanarak bu bedelin iadesi yapılıyor.
• Malın iade edilebilen azami miktarı ancak tamamı olabiliyor. Örneğin; 5 birim mal alındıysa 6 birim olarak iade edilemiyor.
• Alıcı ve satıcı arasındaki ticari ilişkiye göre; iade faturası açık veya kapalı kesilebiliyor.

Satıştan İade Muhasebe Kayıtları

İşletmeler, türlü sebeplerden dolayı satışını yaptıkları malların alıcılar tarafından iadesi yapılıyor.  Bu iadeler şu şekilde gerçekleşiyor.

• Sağlam ya da bozuk şekilde iade edilmesine göre,
• İade geliş tarihinde üzerinden geçici vergi dönemi geçmiş olmasına göre,
• Önceki senelerde satışı yapılıp, cari senede iadesi yapılmış olmasına göre ayrı ayrı değerlenmesi gerekiyor.

Alış İadeleri Muhasebe Kayıtları

İşletmeler satın aldıkları hammadde, ticari mal, tüketim malları ve hizmet alımlarını türlü nedenlerle iadesini yapmak isteyebilir. Bu durumda yapılacak muhasebe uygulamaları ise aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşiyor.

• Mal alımları iadelerine göre,
• Tüketim malzemelerinin iadelerine göre,
• Hizmet alımlarının iadelerine göre ayrı ayrı muhasebe kayıtları yapılıyor.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;