Haciz borçlu tarafın borcunu ödeyememesi durumunda mal varlıklarına devlet tarafından el koyulması işlemine verilen isimdir. 5 farklı haciz çeşidi bulunur. Haciz çeşitleri kapsama alanı ve haklar bakımından farklılık gösterir. Bazı haciz türlerinin ilerlemesi için mahkeme gibi makamlardan izin alınması gerektiği gibi bazı türlerinde böyle izinlere ihtiyaç duyulmaz. Haciz temel olarak alacaklı tarafından talep üzerine başlatılır ve borçlu tarafın herhangi bir aksiyon almaması durumunda borç ödenene kadar devam eder. Kesin, geçici, tamamlama, ilave ve ihtiyati olmak üzere beş farklı haciz çeşidi günümüzde yürürlüktedir. Tamamlama haczi ve ilave haciz kesin haczin alt türleridir.
Haciz işleminin gerçekleştirilmesi için rehin alınan malların borçları karşılamaya yetmemesi, alacaklı sayısının sonradan artması, icra sürecine itiraz edilmesi ya da itirazın geçici olarak kaldırılması gibi durumlar hangi icra türünün gerçekleşmekte olduğunu belirler.
Kesin Haciz Nedir?
Takip kesinleştikten sonra başlatılan işleme kesin haciz adı verilir. Alacaklının borçlarını ödemek amacıyla borçluya ait varlıkların satışa çıkarılması kesin haciz nedir sorusuna cevap olarak verilebilir. Bu haciz türünde borçlu tarafa haciz işleminin başlatılacağına dair bildirge gönderilir, ihtarlar iletilir. İhtarlar iletildikten sonra 7 günlük süre tanınır. Bu sürede borçlu tarafın borcunu ödemesi gerekir. Aynı zamanda bu süre zarfında bir ödeme planı sunması da sürecin durdurulması için yeterlidir. Borçlu tarafın alacaklı ile anlaşmaya gitmesi ile de takip süreci kesilebilir. Bunun gibi durumların gerçekleşmemesi durumunda takip kesinleşir. Takip kesinleştikten sonra kesin haciz başlar.
İlk etapta borcun ödenmesine yetecek miktarda mal rehin alınır, haciz tutanağı oluşturulur. Sonrasında varlıklar pazarlık ile, açık artırma ile satışa çıkarılır. Elde edilen gelir de alacak ya da alacaklılar arasında pay edilir. Böylece kesin haciz süreci tamamlanmış olur.
İşlerinizi kolaylaştıran çözümler muhasebe programı Logo İşbaşı’nda! Logo İşbaşı programları sayesinde siz de on binlerce işletme gibi tek bir tıkla e Arşiv faturanızı oluşturabilirsiniz. İnternet erişiminizin olduğu her yerden ister bilgisayarınızdan isterseniz de cep telefonunuzdan hem e-fatura hem de e-arşiv faturanızı oluşturabilir, anında müşterilerinize gönderebilirsiniz. Üstelik faturalarınız 10 yıl boyunca dijital olarak arşivleneceğinden ayrıca bir arşiv maliyetinden de kurtulmuş olursunuz.
Geçici Haciz Nedir?
Bir diğer haciz türü geçici hacizdir. Geçici haciz nedir konusu yaygın olarak merak edilir. Geçici haciz icra takibi sürecinde borçlu tarafından gerçekleşen itirazın geçici olarak kaldırılmasıdır. Henüz takip kesinleşmeden yapılan itiraz takibin durdurulmasına yol açar. Fakat bu itirazın takip sürecini tamamen kesecek kadar yeterli durumda olmaması itirazın kaldırılmasına zemin hazırlar. Bu kaldırılma geçici surettedir. En basit anlatımı ile itiraz geçici olarak kaldırılır. İtiraz geçici olarak kaldırıldıktan sonra alacaklı taraf yine de sürecin devam etmesini isteyebilir. Bu durumda da geçici haciz için talep oluşturur.
Geçici haciz talebi onaylanıp süreç başladığında da haciz devam eder, fakat kesin hacizde bulunan bazı haklar bulunmaz. Bu haciz geçici olduğu için sadece belirli bir süre içerisinde alacaklı tarafa haciz hakkı tanır zira borçlu tarafın yaptığı itirazdan sonra borcu ödemesi ya da ödeme planı sunması veya uzlaşmacı olması beklenir. Geçici haciz sürecinde rehin alınan malların satışını gerçekleştirmek mümkün değildir.
Web tabanlı ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile işinizi yönetmek çok kolay! Stok takibi, cari takibi, gelir gider takibi, nakit yönetimi, fatura takibi… Tüm işlemleri ister webden ister cepten internet erişimi olan her yerden kolaylıkla yapabilirsiniz. İşinizi kolaylaştıracak tüm çözümler Logo İşbaşı’nda!
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Tamamlama Haczi Nedir?
Tamamlama haczi rehin alınan varlıkların alacaklı borcunu ödemeye yeterli olmadığı durumlarda ortaya çıkar. İcra müdürlüğü tarafından yapılan yanlış hesaplama sonucu yeteri miktarda varlık rehin alınmamış olabilir. Bu durumda doğal olarak alacaklı tarafın borcunu ödemek mümkün olmaz. İcra müdürlüğünün tekrar haciz süreci başlatması ve alacaklı borcunu ödemek için yeterli olacak miktarda mal varlığı rehin alması gerekir. Tekrar başlatılan haciz sürecine tamamlama haczi adı verilir.
Örnek olarak bir alacaklının 480.000 TL borcu olduğunu varsayalım. Borçlu taraf bu borcunu ödemedi ve haciz süreci başladı. Takip kesinleştikten sonra ve mal varlıkları rehin alındıktan sonra satış gerçekleşti. Elde edilen miktarın alacaklı borcunu ödemeye yetmemesi durumunda tekrar haciz yapılması gerekir. Tamamlama haczi alacaklı borcu tamamen kapatılana kadar devam edebilir.
İlave Haciz Nedir?
İlave haciz ve tamamlama haczi sıklıkla karıştırılır. Buna bağlı olarak ilave haciz nedir konusu sıklıkla merak edilir. İlave hacizde de tamamlama haczinde de satışı gerçekleştirilen malların alacaklı borcunu ödemek için yeterli olmadığı sonucuna varılır. Fakat tamamlama haczinde bu durum rehin alınan malların eksik olması nedeniyle gerçekleşir. Aynı şekilde tamamlama haczi icra müdürlüğünün yanlış hesaplama yapması ve eksik mal rehin alması sonucu da gerçekleştirilebilir. Fakat ilave haciz paraların paylaştırılması aşamasında alacaklı sayısının artması ile sürece dahil olur. Satış gerçekleştikten sonra elde edilen paralar ile borçların ödenmesi hedeflenir, fakat alacaklı sayısının artması ile birlikte yetersizlik oluşur.
Bu durumda tekrar haciz yapılması gerekir ve bu hacze ilave haciz adı verilir. İlave haciz usulüne uygun bir şekilde gerçekleştirilir ve bütün alacaklıların borçlarını kapatmaya yetecek kadar gelir elde edilir. Sonrasında sıra cetveli oluşturulur ve borçlar sırasıyla ödenir. Bu aşamada alacaklılar sıra cetvelindeki pozisyonları için itiraz oluşturabilir ya da dava açabilir.
İhtiyati Haciz Nedir?
Bir diğer haciz çeşidi olan ihtiyati haciz, icra takibi ve dava olmadan gerçekleştirilebilir. Bu haciz türünde borçlu tarafın mallarına geçici olarak el koyulur. Alacaklı taraf borçlunun borcunu ödeyeceğinden şüphe edebilir. Bu durumda borcun vadesi geldiğinde kısa süre içerisinde haciz işlemlerini başlatmak için ihtiyati haciz talebi oluşturulabilir. Alacaklı taraflar farklı sebeplerden dolayı ihtiyati haczi tercih edebilirler. En temel sebep borçlunun mal kaçırarak alacaklı tarafı mağdur etmesini önlemektir. Borçlu taraf malları üzerinde ihtiyati haciz bulunduğu için mallarını satamaz ya da devredemez. İhtiyati haczin gerçekleşmesi için bazı şartların sağlanması gerekir.
Sadece para cinsinden alacaklar için ihtiyati haciz oluşturulabilir. Alacağın ihtiyati hacze konu olmasını haklı kılacak delillerin bulunması gerekir. Aynı zamanda ihtiyati haciz için alacaklının mahkemeye teminat yatırması gerekir. Fakat izleme ilamlı ise teminata gerek kalmaz. Sadece vadesi gelmiş alacaklar için ihtiyati haciz oluşturulabilir fakat bu kural bazı istisnalara sahiptir.
Örneğin borçlu tarafın belirli bir yerleşim yeri yoksa vadesi gelmeyen borca da ihtiyati haciz yapılabilir. Borçlunun kaçması, kaçmaya hazırlanması, mal kaçırması ya da alacaklının haklarını tehdit eden işler yapması da vadesi gelmeyen borcun ihtiyati haciz konusu olmasını sağlayabilir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;