Geçici Vergi Nedir? Nasıl Hesaplanır? Geçici Vergi Oranları

Vergiler çeşitli şartlar dahilinde bazı mükellefler tarafından belirli aralıklarla ödenmesi gereken kesintilerdir. Bazı vergi çeşitleri yılda bir kez ödenir. Kimi işletmeler bir takvim yılının tamamlanmasını beklemeden daha kısa süreler üzerinden vergi ödemesi yapar. Geçici vergi daha kısa süreli vergi ödemesi yapabilmeyi mümkün kılan bir vergi çeşididir.

Geçici Vergi Nedir?

Geçici vergi Gelir ve Kurumlar Vergisi’nin peşin olarak ödenmesidir. Normal şartlarda bu vergi yılda bir kez ödenir. Gerçek usulde ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbapları ve kurumsal vergi mükellefi olanlar tarafından ödenir. Bu mükellefler Gelir ve Kurumlar Vergisi ödemelerini 3 aylık cari dönem kazançları üzerinden öder.

Geçici Vergi Oranları

2023 yılı için geçici vergi oranları şu şekildedir:

● Gelir Vergisi ödemekle yükümlü olanlar için %15

● Kurumlar Vergisi ödemekle yükümlü olanlar için %20

Hangi Kazançlar Geçici Verginin Kapsamına Girer?

Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazançlar, serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi mükelleflerinin elde ettiği kazançlar geçici vergi kapsamına girer. Bu nitelikteki kazançlar 3 aylık olmak üzere Gelir ve Kurumlar Vergisi olarak vergilendirilmelidir.

Kimler Geçici Vergi Öder? Kimler Geçici Vergi Mükellefidir?

Geçici vergi mükellefleri şunlardır:

● Basit usulde vergilendirilenler hariç olmak üzere ticari kazanç sahipleri

● Serbest meslek erbapları

● Kurumlar vergisi ödemekle mükellef olanlar

Kimler Geçici Vergi Ödemez?

Şu durumdakiler geçici vergi ödemek zorunda değildir:

● Kazancı basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri

● Ücret geliri şeklinde kazanç elde edenler

● Menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahibi olanlar

● Zirai kazanç elde edenler

● Kazançları vergiden hariç tutulan serbest meslek erbapları

● Diğer kazanç ve irat elde edenler

● Noter şubesi olmayan yerlerde Adalet Bakanlığı tarafından geçici noter yardımcısı olarak görevlendirilenler

● Yıllara sari inşaat ve onarım işi yapanlar

Geçici Vergi Nasıl Hesaplanır?

Gelir vergisi mükellefi olanlar için geçici vergi cari dönemin 3 aylık kazancının %15 oranıyla çarpılması ile hesaplanır. Kurumlar vergisi mükellefleri için ise cari dönemin 3 aylık kazancı %20 ile çarpılır ve geçici vergi hesaplanır.

Geçici Vergi Kimler Tarafından Hesaplanır?

Geçici vergi mükellef tarafından hesaplanır, beyan edilir ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından duyurulan anlaşmalı bankalara ödenir.

Geçici Vergi Beyannamesi Nedir?

Geçici vergi beyannamesi geçici verginin ödenmesine dair detayları içeren, mükellefin kazancını geçici vergi için beyan etmesini mümkün kılan belgeye verilen isimdir. Her 3 ayın sonunda düzenlenir.

Geçici Verginin Amacı Nedir?

Mükelleflerin yıl sonunda toplu vergi yüküyle karşılaşmasını önlemek amacıyla uygulanan sisteme geçici vergi adı verilir. Vergi, gelir veya kurumlar vergisinin yıl içinde peşin ödenmesini sağlar. Böylece devlet vergi gelirlerini yıl boyunca düzenli bir şekilde tahsil edebilir. Aynı zamanda mükelleflerin vergi yükünü zamana yayarak ödeme kolaylığı sağlar.

3 aylık geçici vergi uygulaması sayesinde işletmeler yıl sonunda yüklü vergi borçlarıyla karşı karşıya kalmaz. Ayrıca devletin nakit akışı dengelenir ve kamu finansmanı güçlenir. Geçici vergi dönemleriyle birlikte mali tabloların yıl içinde düzenli kontrolü de sağlanır. Bu da işletmelerin finansal disiplini korumasına yardımcı olur.

Geçici Vergi Nasıl Ödenir?

Geçici vergi, ilgili dönemin gelir veya kazançları üzerinden hesaplanır ve elektronik ortamda beyan edilerek ödenir. Beyanname, GİB e-Beyanname sistemi üzerinden verilir ve ödemeler anlaşmalı bankalar veya vergi dairesi vezneleri aracılığıyla yapılır. Geçici vergi ödemesi, beyannamenin verilmesini takip eden son gün içinde tamamlanmalıdır. Bu sayede vergi süreci yasalara uygun şekilde yürütülür.

Ödeme yapılmaması durumunda gecikme faizi ve ceza uygulanır. Beyanname vermek zorunda olanlar, 3’er aylık dönemler sonunda gelirlerini beyan etmekle yükümlüdür. Özellikle geçici vergi son günü takvimi dikkatle takip edilmelidir. Böylece gecikmeden doğacak cezai işlemler önlenmiş olur.

Geçici Vergi Neden Yüksek Çıkar?

Geçici verginin yüksek çıkmasının en temel nedeni, dönem içinde elde edilen gelirin yüksek olmasıdır. Ayrıca giderlerin dönemsel olarak düşük kaydedilmesi de vergi matrahını artırabilir. Bazı istisna ve indirimlerin sadece yıl sonunda uygulanması geçici vergi dönemlerinde yükü artırır. Özellikle mevsimsel iş yapan işletmelerde bu durum sıkça görülür.

Bazı durumlarda dönem sonu stok değerlemeleri de geçici vergi tutarını etkileyebilir. Gerçek gelirin tam yansımadığı geçici bilançolar, verginin yüksek hesaplanmasına yol açar. Bu nedenle mali tablolar doğru ve eksiksiz hazırlanmalıdır. Böylece 3 aylık geçici vergi dönemlerinde daha doğru sonuçlar elde edilir.

Geçici Vergi Nasıl Düşürülür?

Geçici vergi yükünü azaltmak için dönem içinde giderlerin doğru şekilde kaydedilmesi gerekir. Özellikle amortismanlar, finansman giderleri ve yasal indirimler doğru hesaplanmalıdır. Ayrıca, vergi avantajı sağlayan teşvik ve istisnalardan yararlanmak da mümkündür. Böylece vergi matrahı düşürülerek ödenecek vergi tutarı azalır.

Muhasebe kayıtlarının düzenli tutulması ve gelir-gider dengesinin sağlıklı yönetilmesi önemlidir. Yasal çerçevede yapılan her indirim geçici vergi hesaplamasını doğrudan etkiler. Bu yöntemler geçici vergi ödemesi sırasında mükelleflere avantaj sağlar. Bilinçli vergi planlaması ile gereksiz yüklerden kaçınılabilir.

Geçici Vergi Süresi Ne Kadar?

Geçici vergi süresi, ilgili 3 aylık dönemin sona ermesinden sonra beyanname verme süresi ile sınırlıdır. Beyanname, dönemi izleyen ikinci ayın 17. günü akşamına kadar verilmelidir. Ödeme de aynı tarihte tamamlanmalıdır. Bu süre Vergi Usul Kanunu ile belirlenmiş olup zamanında işlem yapılması zorunludur.

Geçici vergi süresi uzatılması nadiren yapılır ve genellikle resmî duyurularla ilan edilir. Süresinde beyan ve ödeme yapılmazsa cezai işlemler uygulanır. Bu nedenle mükelleflerin takvimlerini dikkatle takip etmeleri gerekir. Gecikme faizleri, işletmelere ciddi ek maliyetler doğurabilir.

Geçici Vergi Yılda Kaç Kez Ödenir?

Geçici vergi yılda 4 kez ödenir ve her biri 3 aylık gelir dönemlerini kapsar. Dönemler; Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül ve Ekim-Aralık şeklinde ayrılır. Her dönem sonunda gelir veya kazançlar beyan edilerek vergi hesaplanır. Düzenli yapı, yıl sonu hesaplamalarının kolaylaştırılmasını sağlar.

3 aylık geçici vergi sistemi ile yıl sonunda büyük bir vergi yükü oluşması önlenmiş olur. Dönemsel beyanlar, şirketlerin nakit akışlarını daha iyi yönetmelerine imkân tanır. Ayrıca devlete olan yükümlülükler parça parça yerine getirilmiş olur. Böylece hem kamu finansmanı hem işletme yönetimi açısından denge sağlanır.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Geçici Vergi Beyannamesi İçin Gerekli Belgeler

Geçici vergi beyannamesi alabilmek için belge temin edilmesi gerekmez. Mükellefler geçici vergi beyannamesi örneğine Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesinde yer alan Formlar & Bildirimler bölümünden ulaşabilir.

Geçici Vergi Beyannamesi Düzenlenirken Hangi İstisna ve İndirimler Dikkate Alınır?

Geçici vergi mükellefleri, gelir ya da kurumlar vergisi beyannamesinde yer alan istisna ve indirimlerin tamamından geçici vergi beyannamesi hesaplarken de yararlanabilir.

Geçici Vergi Beyannamesi Nasıl Verilir?

Geçici vergi mükellefleri 3 aylık dönemi izleyen ikinci ayın 17. günün akşamına kadar geçici vergi beyannamesini bağlı olunan vergi dairesine vermelidir.

Kimler Geçici Vergi Beyannamesi Vermek Zorundadır?

Geçici vergi mükellefi olanlar geçici vergi beyannamesi vermelidir. Geçici vergi mükellefleri şunlardır:

● Kurumlar vergisi mükellefleri

● Serbest meslek erbapları

● Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanç sahipleri

Geçici Vergi Dönemleri Nelerdir?

Geçici vergi 3 aylık dönemler şeklinde 1 yılda 4 defa ödenir. Beyanı için ‘Geçici Vergi Beyannamesi’ adındaki belge kullanılır. 3 aylık dönemi izleyen 2. ayın 17. gününün akşamına kadar ödenmelidir.

Geçici Vergi Ödeme Zamanları Nelerdir?

3 Aylık dönemi izleyen 2. ayın 17. günü akşamına kadar verilir. Beyanname verilen ayın 17. günü akşamına kadar ödenir.

Geçici Vergi Beyanı Nasıl Yapılır?

İnternet vergi dairesi veya e-devlet üzerinden giriş yaparak işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Giriş yaptıktan sonra, ilgili menüden “Beyanname” seçeneğine tıklayarak “Geçici Vergi Beyannamesi” seçeneğini bulun ve bu formu doldurun. Beyannamenizi doldururken, döneme ait gelir ve giderlerinizi, diğer mali bilgilerinizi eksiksiz ve doğru girin. Beyannameniz elektronik olarak imzaladıktan sonra gönderin. Belirtilen tarihte yine İnternet Vergi Dairesi üzerinden veya bankalar aracılığıyla yapılabilir. EFT, havale ya da kredi kartı ile ödeme yapabilirsiniz.

Geçici Vergi Eksik Beyan Edilirse Ne Yapılır?

%10’u aşan tutarda eksik beyan edilen geçici verginin %10’u aşan kısma gecikme faizi uygulanır.

Geçici Verginin Ödenmemesi Durumunda Gecikme Zammı Hesaplanır Mı?

3 aylık olarak ödenmeyen geçici vergi yıllık beyannamede geçen kurumlar ve gelir vergisinden terkin edilir. Terkin edilen kısma gecikme zammı uygulanır.

Kullanan 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile e fatura ve e arşiv faturalarınızı dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir, gelir gider takibi ve stok takibinizi gerçekleştirebilirsiniz. Aklınıza takılan soruları sorabileceğiniz uzmanlarımız ve işletmenize özel çözümler sayesinde tek bir yerden tüm işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;