Satın alınan mal ya da hizmet karşılığında satıcı, ödenen tutarı gösteren zorunlu belge düzenlemelidir. Satış esnasında verilecek fatura için maliye bakanlığından yetki alan matbaa tercih edilmedir.
Fatura Türleri
Bir kaç farklı fatura türleri mevcut. Bunlardan bazıları;
- İşlem amacına bağlı olarak kesilen faturalar,
- Ödeme zamanına bağlı olan,
- Vergilendirmeye bağlı olan ve
- Gönderim yöntemine bağlı olan faturalardır. (e-fatura ve e-arşiv fatura için Logo İşbaşı e fatura ve e arşiv fatura paketini inceleyebilirsiniz)
Vergilendirmeye bağlı olarak düzenlenen faturalar, mal ve hizmetlerin vergilendirilmesi sürecinde belirli yükümlülükleri ifade eder. Her bir fatura türü, farklı vergi türlerine göre düzenlenir ve hem satıcı hem de alıcı için çeşitli yasal ve mali yükümlülükler doğurur. Vergilendirmeye bağlı olarak düzenlenen başlıca fatura türleri şunlardır:
Vergilendirmeye Bağlı Olarak Kesilen Faturalar
Tevkifatlı Fatura
Tevkifatlı faturalar, belirli mal ve hizmet alımlarında vergi yükümlülüğünün satıcı ve alıcı arasında bölüşüldüğü durumlarda düzenlenir. Tevkifat uygulaması özellikle inşaat işleri, temizlik hizmetleri, danışmanlık ve reklam hizmetleri gibi alanlarda uygulanır. Bu tür faturalarda KDV’nin belirli bir kısmı satıcı tarafından, kalan kısmı ise alıcı tarafından ödenir. Örneğin, %18 KDV oranı uygulanan bir hizmette tevkifat oranı %5/10 olarak belirlenmişse, bu durumda KDV’nin %50’si satıcı tarafından, geri kalan %50’si ise alıcı tarafından beyan edilir ve ödenir. Fatura üzerinde “Tevkifatlı Fatura” ibaresi bulunmalı ve tevkifata tabi tutulan tutar ile kalan KDV tutarı açıkça belirtilmelidir.
ÖTV’li Fatura
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), belirli ürünlerin satışında uygulanan bir vergidir ve bu ürünler genellikle lüks tüketim, çevreyi kirleten veya sağlığa zararlı maddeler içerir. ÖTV’li faturalar otomobiller, alkol, tütün ürünleri ve akaryakıt gibi malların satışı sırasında düzenlenir. Bu tür faturalarda ürünün satış fiyatına ek olarak belirli oranlarda ÖTV hesaplanarak toplam tutara eklenir. ÖTV’nin hesaplanmasında ürünün türüne ve sınıfına göre belirlenen oranlar dikkate alınarak fatura üzerinde ayrı bir kalem olarak gösterilir.
ÖİV’li Fatura
Özel İletişim Vergisi (ÖİV), telekomünikasyon hizmetlerinde uygulanan vergi türüdür. İnternet, telefon ve diğer iletişim hizmetleri sunan firmalar tarafından düzenlenen faturalarda ÖİV oranı hizmet bedeline eklenir. Örneğin, bir cep telefonu hattı üzerinden yapılan konuşma veya veri kullanımında belirli bir oran üzerinden ÖİV hesaplanarak fatura üzerinde gösterilir. ÖİV’li faturalarda hizmet bedeli, KDV ve ÖİV tutarları ayrı ayrı belirtilerek vergi yükümlülüklerinin şeffaf şekilde beyan edilmesi sağlanır.
Stopajlı Fatura
Stopajlı faturalar, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan ödemelerde ödenecek tutar üzerinden belirli bir oranla kesinti yapılarak düzenlenen faturalardır. Stopaj kesintisi genellikle kira ödemeleri, serbest meslek hizmetleri, danışmanlık veya telif ödemeleri gibi durumlarda uygulanır. Stopaj oranları ise yapılan ödemenin türüne ve hizmetin niteliğine göre değişiklik gösterir. Bu tür faturalarda brüt tutar, stopaj oranı ve stopaj sonrası net tutar açıkça belirtilerek stopaj tutarı vergi dairesine beyan edilmek üzere alıcı tarafından ödenir.
Ödeme Zamanına Göre Fatura Türleri
Açık Faturalar:
Fatura türleri işletmelerin muhasebe süreçlerinde büyük bir rol oynar. Açık fatura, ödemesi henüz yapılmamış olan ve alacaklı tarafından düzenlenen bir fatura türüdür. Açık faturalar, ürün veya hizmetlerin tesliminden sonra düzenlenerek genellikle ödeme vadesi belirtilir.
Kapalı Faturalar:
Öte yandan kapalı fatura ise tüm ödemelerin alındığını ve borcun kapandığını gösteren bir belgedir. Kapalı faturalar, genellikle ürün veya hizmet bedelinin tamamının ödendiği durumlarda düzenlenir. Her iki tür fatura da Türkiye’deki Vergi Usul Kanunu’na uygun olarak düzenlenmeli ve muhasebe kayıtlarına düzgün şekilde işlenmelidir.
Gönderim Yöntemine Göre Kesilen Faturalar
Faturaların gönderim yöntemine göre sınıflandırılması hem alıcı hem de satıcı açısından önemli bilgiler sunar. E-fatura, Türkiye’deki vergi mükellefleri için zorunlu hale gelmiş bir sistemdir ve bu yöntemle kesilen faturalar elektronik ortamda düzenlenir. Ayrıca e-faturaların geçerliliği, Vergi Usul Kanunu’nun 231. maddesi ile güvence altına alınmıştır. Bunun yanı sıra kâğıt faturalar da hâlâ kullanılır. Bunların düzenlenmesi sırasında mükelleflerin belgeleri doğru şekilde saklaması gerekir. Her iki tür de işletmelerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmelerinde kritik öneme sahiptir.
Fatura Düzenlemenin Sınırı Var mı?
Fatura düzenlemenin sınırları Türkiye’deki muhasebe uygulamaları ve Vergi Usul Kanunu çerçevesinde belirlenmiştir. Faturaların, belirli bir tutarın altında düzenlenmesi durumunda bazı muafiyetler söz konusu olabilir. Ancak genel kural olarak tüm ticari işlemler için fatura düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca fatura düzenlerken, her bir fatura için belirli bilgilerin (mükellef bilgileri, vergi numarası, fatura tarihi, vb.) eksiksiz şekilde yer alması gerekir. Aksi takdirde düzenlenen faturalar geçersiz sayılabileceğinden cezaî yaptırımlara maruz kalınabilir.
Fatura Örnekleri
Faturaların düzenlenmesi sırasında dikkate alınması gereken unsurlar arasında fatura türü, tarih, ürün veya hizmet açıklamaları ve toplam tutar yer alır. Türkiye’de e-fatura uygulaması için belirlenen standartlara uygun olarak düzenlenen örnek faturalar, mükelleflerin doğru şekilde fatura düzenlemesine yardımcı olur. Ayrıca kâğıt faturalar için de örnekler mevcut olup ilgili fatura örnekleri doğrultusunda işletmeler kendi faturalarını hazırlayabilir.
Fatura Kesmenin Yolları
Şirketin yıllık geliri, kişisel tercihe veya amaca göre değişen fatura kesmenin de bazı yolları var. Bunlar aşağıda sıraladığımız gibi;
- Nokta vuruşlu yazıcı ile fatura kesmek,
- Lazer mürekkepli yazıcı ile fatura kesmek,
- Bir yazılım kullanarak fatura kesmek,
- Elle fatura kesmek.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bir Faturada Bulunması Gerekenler
Faturada bir takım bilgilerin mutlaka bulunması gerekir. Bu bilgileri aşağıda sizler için listeledik.
- Faturanın düzenlendiği tarih,
- Fatura ibaresi,
- Faturanın seri numarası ve sıra numarası,
- Faturayı düzenleyen kişinin adı soyadı, ticari ünvanı, hesap bilgileri ve iş yerinin bağlı bulunduğu vergi dairesi,
- Faturanın düzenlendiği kişinin adı ve soyadı, ünvanı, hesap bilgileri ve vergi dairesi,
- Satılan ve ya verilen hizmetin adı, birim ve toplam fiyatı ve KDV oranı,
- Satışı yapan ve ya hizmeti veren firmanın kaşesi ve ya yetkili olan kişinin imzası
Kimler Fatura Kesebilir ?
Ticari faaliyet gerçekleştirmekte olanlar fatura kesmek durumundadırlar. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilmiş olan mükellefler ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler fatura kesmek zorunda olan kişilerdir.
Fatura Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Fatura seri numarasına göre düzenlenmek zorundadır.
- Mutlaka maliye ile anlaşmalı olmasına dikkat edilmelidir.
- Fatura mal ve ya hizmet satışının azami 7. gününe kadar düzenlenmelidir.
- Fatura en az 1 aslı bir sureti olmak üzere 2 nüshadan oluşmalıdır.
- Fatura düzenlemesi esnasında yanlış bir şey yaptığınız zaman üzerini karalamak ve ya silmek yerine yanlış olan kısmın üzerine bir çizgi çekerek altına doğrusunu yazabilirsiniz.
Bilgisayardan Fatura Nasıl Kesilir ?
Faturalarınızı bilgisayar ortamında hazırlayarak kağıda döküyorsanız nokta vuruşlu yazıcıları kullanıyorsunuz demektir. Nokta vuruşlu yazıcıların avantajları kartuşların daha ucuz olmasından dolayı daha fazla kağıt yazdırabilmeniz.
Logo İşbaşı’nı kullanarak satış faturası, e fatura, e arşiv fatura ve daha fazlasını oluşturabilir, şirketinize özel fatura şablonuyla yazıcıdan çıktı alabilirsiniz.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
Proforma Fatura Nedir, Nasıl Düzenlenir?Şahıs Şirketleri E-Fatura Kullanabilir Mi?
e-Fatura Keserken Dikkat Edilmesi Gerekenler