Dijitalleşmenin hız kazandığı günümüzde pek çok işletme ve serbest meslek erbabı finansal işlemlerini daha hızlı şekilde yönetmek için elektronik uygulamalara yönelmiştir. Bunlardan biri olan e-SMM (Elektronik Serbest Meslek Makbuzu) serbest meslek erbaplarının gelirlerini kayıt altına alırken kullanılan dijital bir belgedir. Fiziksel makbuz kesme zorunluluğunu ortadan kaldıran sistem, işlemlerin online olarak düzenlenmesini, paylaşılmasını ve saklanmasını sağlar. Hem zaman hem de maliyet avantajı sunan e-SMM, işletmelerin yasal yükümlülüklerini dijital ortamda kolayca yerine getirmelerine olanak tanır.
Günümüzde e-dönüşüm süreci sayesinde çoğu muhasebe işlemi elektronik ortamda yapılır hale gelmiştir. Meslek makbuzları da farklı avantajları ve kolaylıkları olması sebebiyle elektronik ortamda hazırlanıp muhataplara iletilebilen belgeler arasındadır. Meslek makbuzu belgeleri, değerli belge grubunda yer alırlar ve fiş ya da fatura muadili olarak görülürler. Yapılan mesleğin niteliğini, alınan ücreti ya da çalışma süreleri gibi önemli bilgileri içeren bu belgeler, çok sayıda meslek grubunu kapsar. Standart meslek makbuzları, bir işverenin himayesinde çalışan bireyler için geçerlidir. Bir işverene bağlı olmadan, kendi işini yapan bireyler için ise serbest meslek makbuzu kullanılır. e SMM ise SMM yani Serbest Meslek Makbuzu belgesinin elektronik ortamda dijital şekilde oluşturulan versiyonudur.
e-SMM Nedir?
e-SMM, serbest meslek makbuzu belgesinin dijital ortamdaki halidir. Elektronik ortamda oluşturulmuş olmasına rağmen, matbu serbest meslek makbuzu belgeleri ile aynı geçerlilik özelliğinitaşır. Kağıda basılan serbest meslek makbuzu belgesi ile aynı seviyede kabul edilen bu belge, serbest meslek icra eden bireylerin kullanması için geliştirilmiştir. SMM yani serbest meslek makbuzu, serbest meslek erbabı kişilerin kazançlarını belgeleyebilmelerini sağlar. Bu belgeler, kişinin mesleğini icra etmesi karşılığında bir kazanç elde ettiğini kanıtlar niteliktedir. Hızlı ve hatasız SMM hesaplamak için SMM Hesaplama uygulamamızı deneyebilirsiniz
e-SMM’ye Zorunlu Geçiş Nedir?
Tüm serbest meslek erbapları, serbest meslek makbuzu belgesini oluşturmakla yükümlüdür. Bir işverene bağlı olmadan icra edilen mesleklerin elde ettiği her türlü kazanç serbest meslek kazancı adı altına girer. 01/02/2020 tarihinden itibaren, serbest meslek faaliyetine başlayan ve devam ettiren bireyler, serbest mesleklerini icra etmelerini izleyen 3’üncü ayın sonuna kadar bu sisteme geçiş yapmakla yükümlüdür.
e-SMM Kimler İçin Zorunludur?
e-SMM, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen kriterlere göre belirli kişi ve işletmeler için zorunlu tutulmuştur. 2025yılı itibarıyla yıllık brüt hasılatı belli bir sınırın üzerinde olan serbest meslek erbapları e-SMM sistemine geçmek zorundadır. Özellikle doktorlar, avukatlar, mühendisler, mimarlar ve muhasebeciler gibi meslek grupları için bu uygulama önem taşır. Ayrıca yeni kurulan ve serbest meslek faaliyetlerine başlayan işletmelerin de e-SMM uygulamasına dahil olmaları gerekir.
Bunun yanı sıra e-SMM yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda işlemlerin daha hızlı şekilde yönetilmesini sağlayan bir araçtır. Özellikle yüksek işlem hacmine sahip serbest meslek erbapları, elektronik makbuz sayesinde iş süreçlerini optimize edebilir. Bu nedenle yalnızca zorunlu olanlar değil, isteğe bağlı olarak da pek çok kişi bu sisteme geçiş yapar.
e-SMM Nasıl Kesilir?
e-SMM kesimi, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanan bir portal veya özel entegratörler aracılığıyla gerçekleştirilir. İlk etapta e-SMM sistemine kayıtlı bir kullanıcı hesabı oluşturmak ve bu hesabın yetkilendirilmesini sağlamaktır. Ardından kesilecek makbuz bilgileri (hizmet bedeli, KDV oranı, hizmet açıklaması vb.) sisteme girilir ve makbuz otomatik olarak oluşturulur. Müşteriye elektronik ortamda iletilen makbuz, yasal olarak geçerlidir.
e-SMM kesim işlemleri, kullanıcı dostu arayüzlere sahip sistemler sayesinde oldukça basittir. Ayrıca geçmişte düzenlenen makbuzlara erişim imkânı sunarak muhasebe süreçlerini daha düzenli hale getirir. Sistem hem manuel girişlere izin verir hem de bazı yazılımlarla entegre çalışarak makbuz kesim işlemlerini otomatikleştirir. Böylece serbest meslek erbapları zaman kaybetmeden iş süreçlerini yürütebilir.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
e-SMM’ye Nasıl Geçilir?
e-Serbest Meslek Makbuzu belgesinin çok sayıda meslek grubunu kapsıyor olması, akıllara e-smm’ye nasıl geçilir sorusunu getirebilir. Serbest meslek icra eden kişiler, e-imza araçlarıyla ya da Kamu Sertifikasyon Merkezleri’nden edindikleri mali mühür ile serbest meslek makbuzuna geçiş yapabilirler. Serbest meslek makbuzuna geçebilmek için üç yöntem bulunur;
3 yöntemi detaylı incelemeden önce Logo Yazılım’ın geliştirdiği e-smm programı Logo İşbaşı’nı tercih ettiğinizde internet erişimi olan her yerden saniyeler içinde e-smm kesebileceğinizi aktarmak isteriz. On binlerce kullanıcısını ücretsiz danışmanlığıyla e-smm’ye geçiren Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.
- GİB Portal Yöntemi
Bu hizmet, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ücretsiz sunulur. e-İmza aracına sahip olan serbest meslek erbaplarının, öncelikle ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanan Elektronik Arşiv Başvuru Kılavuzu’na uygun bir şekilde başvuru yapmaları gerekir. Sonrasında, portalda bulunan arayüzü kullanarak, e-belge gönderme işlemlerine başlayabilirler.
- Özel Entegratör Yöntemi
Bu yöntemi kullanan serbest meslek erbapları, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanmış özel entegratör adı verilen bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-SMM’ye geçiş yapabilirler.
- Doğrudan Entegrasyon Yöntemi
e-SMM’den yararlanmak isteyen serbest meslek erbapları, kendi bilgi işlem sistemlerini, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bilgi işlem sistemine entegre edebilir ve e-SMM’lerini oluşturabilirler. Bu yöntem, diğer yöntemlere nazaran, donanım, yazılım ve iş gücü gibi faktörler gerektirir.
e-SMM’ye Geçmenin Avantajları Nelerdir?
e-SMM’ye geçmenin birden fazla sayıda avantajı vardır. Bu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- Bilgiler, elektronik ortamda arşivlenir. Böylelikle herhangi bir veri kaybı önlenmiş olur.
- Basım işlemlerinin oluşturduğu masraflar ortadan kaldırılmış olur.
- Zamandan tasarruf sağlar. e-SMM belgeleri elektronik ortamda hızlı ve kolay bir şekilde oluşturulabilir.
- Hata yapma ihtimali en aza indirilir, standart SMM belgeleri kadar iş gücü gerektirmez.
e-SMM Geriye Dönük Kesilebilir Mi?
e-SMM’nin geriye dönük kesimi yalnızca belirli şartlar altında mümkündür. Yasal düzenlemelere göre makbuzun kesilmesi gereken tarihte teknik bir aksaklık yaşanmışsa veya mücbir sebepler mevcutsa geçmiş tarihlere ait e-SMM düzenlenebilir. Ancak bu işlemi gerçekleştirirken yasal yükümlülüklerin ve belirlenen sürelerin dikkate alınması önemlidir.
Geriye dönük kesim işlemi yapılırken Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine doğru bir açıklama ile başvuru yapılması gerekir. Başvuru, işlemin neden geciktiğini açıklayan belgelerle desteklenmelidir. Bunun dışında e-SMM’nin zamanında kesilmemesi durumunda, yasal yaptırımlarla karşılaşmamak için profesyonel bir destek alınması önerilir. Başka bir deyişle, e-SMM kesimi hem güncel hem de geriye dönük işlemlerde yasal düzenlemelere uygun şekilde yapılmalıdır.
e-SMM İçin e-İmza Gerekli Mi?
e-SMM başvurusu yaparken ve makbuz düzenlerken elektronik imza (e-imza) gereklidir. e-İmza, kullanıcıların dijital ortamdaki işlemlerini güvence altına alır ve hukuki geçerlilik sağlar. Özellikle e-SMM kesme işlemlerinde makbuzun yasal olarak kabul edilmesi için e-imza kullanımı zorunludur. Bu nedenle sisteme geçmeden önce bir e-imza edinilmesi ve imzanın aktif hale getirilmesi önemlidir.
e-İmza yalnızca başvuru ve düzenleme işlemlerinde değil, aynı zamanda güvenlik açısından da kritik rol oynar. Makbuzların doğru kişiye ait olduğunun kanıtlanması ve sahtecilik riskinin önlenmesi için e-imza, e-SMM sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır.
e-SMM İçin Mali Mühür Gerekli Mi?
e-SMM kullanımı sırasında mali mühür özellikle tüzel kişiler için zorunludur. Şirketler, e-SMM başvurusu yaparken Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan (GİB) temin ettikleri mali mühürlerini kullanmak zorundadır. Mali mühür, elektronik ortamda düzenlenen belgelerin doğruluğunu ve bütünlüğünü garanti altına alır. Gerçek kişiler içinse e-imza yeterli olup, mali mühür gerekliliği bulunmaz.
e-SMM kesme işlemleri sırasında kullanılan mali mühür en önemli araçlardan biridir. Mühür sayesinde düzenlenen makbuzlar yasal olarak geçerli hale gelir ve Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine başarılı şekilde kaydedilir.
Freelance Çalışanlar Nasıl e-SMM Keser?
Son yıllarda freelance yani uzaktan çalışma, hiç olmadığı kadar benimsenmiş durumdadır. Bu nedenle freelance çalışanların fatura kesip kesmeyeceği de sürekli olarak tartışılan konulararasındadır. Freelance çalışanlar da, tıpkı fiziki olarak mesleklerini icra eden kişiler gibi serbest meslek makbuzu belgesini oluşturabilirler. Bu belge, kişinin freelance çalıştığını ve kazanç elde ettiğini kanıtlar niteliktedir.
En Kolay e-SMM’ye Nasıl Geçilir?
e-SMM belgesi oluşturmak, başlangıçta oldukça zor ve karmaşık görünebilir. Ancak siz de on binlerce işletme sahibinin terih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nın ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığı hizmetinden hemen faydalanabilirsiniz. Logo İşbaşı’nın ücretsiz e arşiv portal entegrasyonuyla e arşiv faturanızı kesin gönderin. Tekrar tekrar müşteri bilgisi ve ürün bilgisi girmenize gerek kalmadan kayıtlı bilgilerden seçim yaparak e arşiv faturanızı saniyeler içinde oluşturabilirsiniz.
e-SMM Başvurusu Nasıl Yapılır?
e-SMM başvurusu, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesi üzerinden veya özel entegratörler aracılığıyla yapılır. İlk adım olarak GİB Portalı’na giriş yaparak başvuru formunu doldurmanız gerekir. Daha sonra gerekli olan e-imza veya mali mühür bilgilerinizi sisteme tanımlamanız gerekir. İşlemler tamamlandığında e-SMM başvuru süreci başarılı şekilde tamamlanmış olur.
Başvuru sırasında sistem sizden meslek bilgilerinizi ve faaliyet alanınızı doğrulayan belgeleri de talep edebilir. e-SMM başvurusu, işletmenizin vergiye uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlamak için önemli bir adım olarak eksiksiz şekilde tamamlandığında dijital makbuz kesme işlemlerine kolayca başlayabilirsiniz.
e-SMM Başvuru Süresi Ne Kadar?
e-SMM başvuru süresi, GİB tarafından belirlenen kriterlere bağlı olarak değişebilir. Faaliyetlerine yeni başlayan bir serbest meslek erbabı, başvurusunu iş başlangıcından itibaren kısa süre içinde tamamlamak zorundadır. Özellikle yıl içerisinde e-SMM’ye geçme zorunluluğu getirilen işletmelerin, belirtilen sürelere riayet etmesi önemlidir. Aksi takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir.
GİB tarafından genellikle geçiş sürecine uygun bir e-SMM başvuru süresi tanınır. Bu süreyi kaçırmamak ve işlemleri zamanında tamamlamak için başvuru işlemlerine erken başlamanız önerilir. Başvuru sırasında yaşanabilecek teknik aksaklıklar da göz önüne alınarak, gerekli belgeler ve e-imza/mali mühür hazır bulundurulmalıdır.
e-SMM Nasıl İptal Edilir?
“e-SMM nasıl iptal edilir?” sorusu, makbuz düzenlerken hata yapan veya işlemi geri almak isteyen serbest meslek erbaplarının sıkça merak ettiği bir konudur. e-SMM iptal işlemleri, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın portalı üzerinden ya da kullandığınız özel entegratör aracılığıyla yapılır. Öncelikle iptal etmek istediğiniz makbuzun bilgilerini sistemde bulmanız ve bu makbuz için iptal talebi oluşturmanız gerekir.
Makbuzun iptal edilmesi için yasal süre içerisinde işlem yapılması gereklidir. Genellikle makbuzun düzenlendiği tarihten itibaren belirli bir süre içinde iptal işlemi gerçekleştirilmelidir. e-SMM iptali sırasında sistem sizden iptal gerekçenizi açıklamanızı talep edebilir. Süreç, makbuz düzenleme işlemlerinin yasal ve düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlar. e-SMM kesme işlemleri sırasında dikkatli olmak iptale gerek kalmadan işlemleri doğru şekilde tamamlamanıza yardımcı olacaktır.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;