Bu yazımızda stok, stok kodu, birim fiyat tanımlaması, stok maliyeti hesaplama yöntem ve kuralları hakkında derlediğimiz bilgileri size sunuyoruz.
Stok, Stok Kodu Ve Birim Fiyat Nedir?
Stok miktarı şu şekilde bulunur:
Muhasebede stok miktarının bulunması aslında çok basittir. Bu amaçla izlenmesi gereken basamaklar şunlardır:
- Öncelikle dönem başında alınan mal ile dönem içinde alınan mal toplanır.
- Daha sonra satılan malın maliyeti yukarıda bulunan toplam tutardan çıkarılır.
- Elde edilen sonuç stok miktarını belirler.
Stok kodu tanımı şöyledir:
Stok kodu terimini basitçe tanımlamak gerekirse; firmanın kendi e-ticaret sitesine eklemek istediği ürünleri arasında karışma olmaması ve stok takibini kolay yapabilmek için her bir ürüne tanımlanan özel numara ya da kodlardır.
Birim fiyat tanımı en basit anlatımıyla şöyledir:
Birim fiyat ise yapım, hizmet ve/veya mal alımlarında kullanılan materyallerin her bir birimi için belirlenen fiyattır. Birimler metrekare, metreküp, adet, ton ya da kg. olabilir.
Birim fiyat belirleme yetkisi devletin resmi kurumlarına verilmiştir. Bu yetkiye sahip kurumlar şunlardır:
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
- Karayolları Genel Müdürlüğü
- İski Genel Müdürlüğü
- İller Bankası Genel Müdürlüğü
- TEDAŞ Genel Müdürlüğü
- Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü
- Türk Telekomünikasyon A.Ş.
- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
- Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü
- Milli Savunma Bakanlığı
- Vakıflar Genel Müdürlüğü
Bu yazımızda stok, stok kodu, birim fiyat tanımlaması, stok maliyeti hesaplama yöntem ve kuralları hakkında derlediğimiz bilgileri size sunuyoruz.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Stok Bulundurma Maliyeti Nedir?
Stok bulundurma maliyeti bir işletmenin envanterini depolamak ve yönetmek için katlandığı maliyetlerin toplamıdır. Bu maliyetler depo kiralama veya satın alma, personel maaşları, envanter yönetimi yazılımları, sigorta, enerji giderleri ve güvenlik gibi doğrudan ve dolaylı giderleri içerir. Ayrıca stokların bozulması, eskimesi veya değer kaybetmesi gibi risklere karşı önlemler de stok bulundurma maliyetlerinin bir parçasıdır. İşletmeler, söz konusu maliyetleri minimize etmek için etkili stok yönetim stratejileri geliştirir ve kullanır. Örneğin, Just-in-Time (JIT) gibi yöntemler stok seviyelerini düşük tutarak bu maliyetleri azaltmayı amaçlar.
Stok bulundurma maliyetlerinin önemli bir bileşeni de sermaye maliyetidir. Stoklar, bir işletmenin sermayesinin önemli bir kısmını bağlayabilir ve bu sermaye başka yatırım fırsatlarına yönlendirilemeyebilir. Bu nedenle stok bulundurmanın fırsat maliyeti de dikkate alınmalıdır. İşletmeler, optimal stok seviyelerini belirleyerek hem stok bulundurma maliyetlerini azaltmayı hem de müşteri taleplerini karşılayacak düzeyde envanter bulundurmayı hedefler. Etkili stok yönetimi, işletmenin nakit akışını iyileştirerek mali performansını artırır.
Stok Bulundurmama Maliyeti Nedir?
İşletmenin yeterli stok seviyelerini sağlayamaması durumunda katlanmak zorunda kalacağı maliyetlere stok bulundurmama maliyeti adı verilir. Bu maliyetler arasında satış kaybı, müşteri memnuniyetsizliği, acil siparişler için ödenen ek maliyetler ve üretim duraklamaları yer alır. Bir işletme müşteri talebini karşılayacak yeterli stok bulunduramadığında, potansiyel satış fırsatlarını kaybedebilir. Bu da gelir kaybına neden olabilir. Ayrıca müşteriler stokta bulunmayan ürünler nedeniyle alternatif tedarikçilere yönelebilir. Bu da uzun vadeli müşteri ilişkilerini olumsuz etkileyecektir.
Stok bulundurmama maliyeti aynı zamanda işletmenin operasyonel verimliliğini de düşürebilir. Üretim sürecinde ihtiyaç duyulan hammaddelerin ya da ara ürünlerin zamanında temin edilememesi, üretim duraklamalarına ve teslimat gecikmelerine yol açabilir. Bu durum işletmenin genel performansını ve rekabet gücünü zayıflatır. Ayrıca acil siparişler için ödenen yüksek navlun ve hızlı üretim maliyetleri, işletmenin kârlılığını olumsuz etkiler. Bu nedenle işletmeler stok bulundurmama maliyetlerini minimize etmek için etkin envanter yönetimi ve talep tahminleme süreçlerine önem verirler. Optimal stok seviyelerini belirleyerek hem stok bulundurma hem bulundurmama maliyetlerini dengelemeye çalışırlar.
Stok Maliyeti Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?
Stok maliyet hesaplama yöntemleri 3 ana grupta incelenir. Bahse konu gruplar şunlardır:
Fiili Maliyet Yöntemi ( Gerçek Maliyet Yöntemi)
Bu yöntemle hesaplama yapılırken son alımda uygulanan indirim( iskonto) dikkate alınmadan hesaplaması yapılan son alış maliyetidir.
Ortalama Maliyet Yöntemi
Bu yöntemde malın giriş birim fiyatları için aritmetik ortalama hesabı yapılır. Uygulamada çok tercih edilen bir yöntem değildir
Ağırlık Ortalama Maliyeti
Bu yöntemde birim fiyat alınan miktar ile çarpılır ve alım tutarları toplamı bulunur. Daha sonra alım tutarı alınan miktara bölünmesi ile ağırlıklı ortalama bulunmuş olur.
Yürüyen Ağırlıklı Ortalama Maliyeti
Bu yöntemde yapılan hesaplamada yalnızca mal alım değil mal satışları da maliyet hesaplaması içinde incelenir.
İtibari Maliyet Yöntemi
Bir işletmenin hayati unsurlarından biri olan stok takibi online ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile yapmak çok kolay! Sizler de her on kişiden dokuzunun memnun kaldığı Logo İşbaşı’nı hemen 14 gün boyunca ücretsiz deneyin!
Stok Maliyet Hesaplama Yöntemi Kuralları Nelerdir?
Stok maliyeti hesaplama yöntemi kuralları şunlardır:
- Negatif envanter, maliyet hesaplamasında dikkate alınmaz.
- Mamul ya da yarı mamul stok maliyet hesabı üretim reçetesinin uygulanması esnasında yapılır. Eğer yarı mamullerin firmaya gelişi dış alım ile gerçekleşiyorsa, üretim girişleri sırasında alım belgelerinin kayda alınarak maliyet hesabına dahil edilmesi gerekir.
- Maliyet hesaplaması yapmak isteyen firma stok ve envanter giriş kayıtlarını düzenli olarak yapabilmelidir. Bu aşamada olabilecek ihmaller son hesaplamada ciddi yanlışlar ortaya çıkmasına yol açabilir.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;