KOBİ’ler İçin Kolektif Şirket
Şirket kurma süreci, bir iş fikrini hayata geçirmenin en önemli adımlarından biridir. “Birlikten kuvvet doğar.” anlayışı ile kurulan kolektif şirketler, işbirliği ve esneklik arayan işletmeler için vazgeçilmez bir model haline gelmiştir. Özellikle Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) için uygun bir yapı sunan kolektif şirketler, girişimciler arasında popüler bir seçenektir. Bu yazımızda, kolektif şirketlerin KOBİ’ler için neden bu kadar çekici olduğunu ve kolektif şirketlerin iş dünyasındaki rolünü inceleyeceğiz.
Kolektif Şirket Nedir?
Kolektif şirket, iki veya daha fazla gerçek kişinin ortak ticari bir amaç doğrultusunda, sınırsız sorumluluk ilkesi altında ve bir ticaret unvanı altında birleşerek kurdukları şirket türüdür. Bu yapı, özellikle şeffaflık ve basit yönetim süreçleri isteyen küçük ve orta ölçekli işletmeler için idealdir. Kolektif şirketlerde, her bir ortak kendi katkısının büyüklüğüne göre hem sorumluluk taşır hem de şirketin kârından pay alır.
Diğer işletme türlerine nazaran daha az resmi işlem gerektirir ve ortaklık ilişkileri karşılıklı güven üzerine kurulur. Aynı zamanda, şirketin işleyişi sonucu meydana gelen kayıplar ortakların kişisel mal varlıklarını tehlikeye atacak seviyelere ulaşabilir ve bu sebeple kollektif şirketler yüksek risk içeren işletmeler arasındadır.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Kolektif Şirketlerin Özellikleri Nelerdir?
- Sadece gerçek kişiler tarafından kurulabilir, tüzel kişilikler ortak olamaz ve en az 2 ortağa ihtiyaç vardır.
- Ortaklar, şirket borçlarına karşı kişisel varlıkları ile sınırsız sorumlu tutulurlar.
- Ortaklar arasında paylar genellikle eşittir. Kar ve zarar, çoğunlukla ortakların şirkete katkı payları oranında dağıtılır.
- Ticaret siciline kayıt zorunluluğu vardır.
- Şirketin ticaret unvanı, ortaklardan bir veya birkaçının adını içermeli ve “kollektif şirket” ibaresini taşımalıdır.
- Bir ortağın çekilmesi genellikle şirketin feshine yol açar.
Kolektif Şirketlerin Avantajları Nelerdir?
Avantajları
- Diğer şirket türlerine göre daha basit ve hızlı bir şekilde kurulabilir
- Yönetim ve karar alma süreçlerinde daha esnektirler.
- Ortaklar, işletmenin yönetimi üzerinde doğrudan etkiye sahiptirler.
- Ortaklar, şirketin borçlarından kişisel varlıklarıyla sorumludur. Bu durum, işletmenin kredi bulma şansını artırabilir.
- Bazı durumlarda vergi avantajlarından yararlanabilir.
Kollektif Şirketlerin Dezavantajları Nelerdir?
Dezavantajları
- Ortakların kişisel varlıkları risk altındadır.
- Ortaklar arasında yaşanabilecek anlaşmazlıklar, işletmenin yönetimini zorlaştırabilir ve hatta şirketin devamlılığını tehdit edebilir.
- Tüm ortakların yönetimde söz sahibi olması karar alma süreçlerini yavaşlatabilir
Kollektif şirketler, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için cazip bir seçenektir. Ancak, bu şirket türünün avantajlarından tam olarak yararlanabilmek için ortaklar arasında güçlü bir güven ve işbirliği olması gerektiğini unutmamak gerekir.
Kollektif Şirket Nasıl Kurulur?
Kollektif şirket kuruluşu en az iki gerçek kişi tarafından ticaret siciline başvurarak gerçekleştirilir. Bu şirket türünde ortaklar, şirket borçlarından şahsen ve sınırsız sorumludur. Kuruluş işlemleri şirket sözleşmesinin hazırlanması, noter tasdiki, vergi dairesine kayıt ve ticaret siciline tescil gibi adımları içerir.
Kollektif şirket kuruluş aşamaları genellikle 1-3 iş günü içerisinde tamamlanabilir. Diğer şirket türlerine kıyasla daha az resmi evrak gerektirir. Şirketin kuruluşunda esas olan, ortakların güven ilişkisine dayalı ve aktif rol aldığı bir yapının oluşturulmasıdır.
Kimler Kollektif Şirket Kurabilir?
Kollektif şirket yalnızca gerçek kişiler tarafından kurulabilir. Tüzel kişiler, kollektif ortak olamaz. Kurucuların ticaret yapma ehliyetine sahip olması gerekir. Yani reşit ve kısıtlı olmamaları şarttır. Şirket tipi, güven ilişkisine dayalı olduğundan genellikle yakın çevre veya aile bireyleri arasında tercih edilir. Aktif katılım esası nedeniyle kollektif ortaklık yapısı pasif yatırımcılara uygun değildir. Her ortak şirketi temsil ve idare hakkına sahiptir.
Kollektif Şirket Kurma Maliyeti Nedir?
Kollektif şirket kurma maliyeti diğer şirket türlerine kıyasla daha düşüktür. 2025 yılı itibarıyla noter tasdiki, ticaret odası kayıt harçları, vergi dairesi işlemleri ve yasal defter tasdikleri dâhil olmak üzere ortalama 5.000 – 7.000 TL arası bir bütçeyle kurulabilir.
Kuruluş maliyetine ek olarak aylık muhasebe giderleri ve yıllık ticaret odası aidatları da göz önünde bulundurulmalıdır. Kollektif şirket kuruluş aşamaları sade olduğundan bazı girişimciler bu süreci muhasebeci desteği almadan da tamamlayabilir.
Kollektif Şirket Örneği
Kollektif şirket örnekleri özellikle küçük esnaf işletmeleri, zanaatkârlar ve yerel hizmet sunan firmalar arasında görülür. Örneğin “Ali ve Veli Kollektif Şirketi” bir berber dükkanı, kırtasiye veya atölye işletmesi olabilir. Ortaklar hem sermaye koyar hem de işin içinde aktif olarak yer alır.
Kollektif şirket kuruluşu güvene dayalı bir yapı olduğu için ortaklar arasında karar verme süreçleri daha esnektir. Bu da küçük ölçekli ve hızlı karar alınması gereken işletmeler için uygun bir model oluşturur. Türkiye’de halen faaliyet gösteren geleneksel kollektif şirket örnekleri yapının canlılığını koruduğunu gösterir.
Kollektif Şirket Sözleşmesi Nedir?
Ortaklar arasında imzalanan ve şirketin ana yapısını, faaliyet konusunu, ortakların görev ve sorumluluklarını belirleyen yasal metinlere kollektif şirket sözleşmesi adı verilir. Sözleşme, noter onayından geçirildikten sonra ticaret siciline kaydedilir. Sözleşmede şirketin adı, merkezi, faaliyet alanı, ortakların sermaye katkıları, kâr-zarar paylaşımı ve şirketin temsil şekli detaylı olarak yer alır. İyi hazırlanmış bir sözleşme ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer ve kollektif şirkette ortakların sorumluluğu açısından hukuki dayanak oluşturur.
Kollektif Şirket Sözleşmesi Örneği
Kollektif şirket sözleşmesi örneği genellikle ticaret odalarının web sitelerinde şablon olarak sunulmaktadır. Örneğin sözleşmede “Ahmet Yılmaz ve Mehmet Demir Kollektif Şirketi, İstanbul’da kırtasiye malzemeleri ticareti yapmak üzere kurulmuştur.” şeklinde bir ibare yer alabilir.
Sözleşmede her ortağın şirkete koyduğu kollektif şirkette sermaye tutarı açıkça belirtilmelidir. Belge noter tasdikli olarak hazırlanmalı ve tüm ortaklarca imzalanmalıdır. Böylece sözleşme resmi nitelik kazanır ve tescil süreci başlatılabilir.
Kollektif Şirket Ticaret Unvanı Örnekleri
Kollektif şirket ticaret unvanı örnekleri hazırlanırken en az bir ortağın ad ve soyadının yer alması yasal zorunluluktur. Örneğin “Ayşe Demir ve Ortakları Kollektif Şirketi” veya “Ahmet Can Kollektif Şirketi” gibi unvanlar yasal açıdan uygundur.
Unvanda faaliyet alanı ve işletme adı da isteğe bağlı olarak eklenebilir. Ancak önemli olan ortakların isimlerinin en az birinin geçmesi ve “Kollektif Şirket” ibaresinin bulunmasıdır. Ticaret unvanı, şirketin kurumsal kimliği açısından önem taşır.
Kollektif Şirket Sermaye Şirketi Midir?
Kollektif şirket bir sermaye şirketi değil, şahıs şirketi türüdür. Yapı, ortakların kişisel sorumluluğunu esas alır ve ortaklar şirket borçlarından tüm malvarlıklarıyla sorumludur. Bu durum, anonim veya limited şirketlerden en büyük farkıdır.
Sermaye şirketlerinde sermaye ön plandayken, kollektif şirkette sermaye kadar ortakların kişisel güvenilirliği ve aktif katılımı da önemlidir. Bu nedenle daha çok küçük işletmelerde ve bireysel girişimlerde tercih edilen bir şirket türüdür.
Kollektif Şirket Tüzel Kişiliği Var mı?
Kollektif şirketler, Türk Ticaret Kanunu uyarınca tüzel kişilik kazanır. Bu sayede şirket, kendi adına dava açabilir, borçlanabilir ve mülkiyet sahibi olabilir. Ancak tüzel kişilik olmasına rağmen ortakların sorumlulukları sınırsızdır. Yani şirketin borçları tüzel kişiliğin mal varlığıyla karşılanamadığında ortaklar kendi kişisel mal varlıklarıyla da sorumlu tutulur. Bu da kollektif şirkette ortakların sorumluluğu konusunun ne kadar önemli olduğunu ortaya koyar.
On binlerce işletme sahibinin tercih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nda göndereceğiniz e fatura ve e arşiv fatura için yıllık 1000 kontör HEDİYE! Üstelik ücretsiz e-faturaya geçiş danışmanlığı ile yerinizden kalkmadan, 15 dakikadan daha az bir zamanda hızlı ve kolayca e-faturaya geçebilirsiniz. Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;
Şirket Nasıl Kurulur? Şirket Kurmak İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
Ticaret Unvanı Nedir? Nasıl Sorgulanır?