Tahsilat Makbuzu Nedir?
Ticari işletmeler alım satım işlemlerini tamamlandığında makbuz kesmek zorundadır. Tahsilat makbuzu; para, mal veya hizmetin teslim alındığını gösteren belgedir. Başka bir deyişle, yasal olarak hem işletmeyi hem müşteriyi güvence altına alan makbuz, gerekli ödemelerin yapıldığının göstergesidir.
Tahsilat makbuzu üzerinde seri numarası da mevcuttur. Bu sayede cilt ve form olarak sürekli şekilde kullanılabilir. Kredi kartından alışveriş yapıldığında slip kesildiği için makbuza gerek olmaz. Aynı zamanda yazarkasadan nakit olarak yapılan ödemelerde kesilen satış fişi varsa da tahsilat makbuzu yerine geçeceğinden ayrıca bir belge düzenleyeme gerek kalmaz. Tahsilat makbuzunun aslı müşteriye verilir, nüshası işletmeye kalır. Tahsilat makbuzu hususunda, ödemeyi alan kişinin makbuzu kesmesi gereklidir. Diğer durumda belge tediye makbuzu konusu devreye girer. Yani ödemeyi yapan kişi makbuz keserse, bu belgeye tediye makbuzu denir.
Tahsilat Makbuzu Nerelerde Kullanılır?
Tahsilat makbuzu, şirkete para girişi ve çıkışı olduğu her durumda kullanılabilir. Ödemenin gerçekleştiğinin kanıtı olan tahsilat makbuzu, ileride yaşanacak problemlere karşı yasal olarak hak iddia etmek için kullanılabilir. İşletmeler, mal ve para alım satımında tahsilat makbuzu kullanarak kendini güvenceye alır. Ödemeler birbirinden farklı şekillerde işletme ve müşteri tercihine göre yapılabilir. Örneğin, nakit, kredi kartı veya çek yoluyla ödeme yapılmış olsa da hepsinde bir makbuz bulunur ve bunlar ödemenin yapıldığının kanıtıdır. Peki, tahsilat makbuzu fatura yerine geçer mi ve bu yöntem uygun olur mu? Tahsilat makbuzu fatura yerine geçemez. Tahsilat makbuzu sadece ödemenin yapıldığının ve tahsilatın gerçekleştiğinin kanıtıdır. Bu nedenle muhasebe kayıtlarında bu hususa dikkat edilmelidir. Gider kaydı yapılacaksa fatura ve fatura benzeri belgelerin olması gerekir.
Tahsilat Makbuzu Kim Düzenler?
Bir alacağın tahsil edildiğini belgelemek amacıyla düzenlenen resmî belgeler tahsilat makbuzu adı verilir. Türkiye’de tahsilat makbuz ticari işletmeler, serbest meslek erbapları, kamu kurumları ve benzeri kurumlar tarafından düzenlenir. Makbuz, alıcının ödeme yaptığına dair bir kanıt niteliği taşıyarak muhasebe kayıtlarının doğruluğunu sağlamak için kullanılır. Makbuzun düzenleyicisi tahsilatı gerçekleştiren taraf olup belgeyi düzenlemekle yükümlüdür.
Tahsilat makbuzunu düzenleyen kişi ya da kurum, makbuz üzerinde tahsilatın yapıldığı tarih, tahsilatın tutarı, ödeme şekli (nakit, çek, kredi kartı vb.) ve ödeme yapan kişinin bilgilerini detaylı şekilde belirtir. Ayrıca makbuzun düzenleyicisi tarafından imzalanması gereir. Bu sayede tahsilatın resmi olarak belgelendirilmesi ve olası anlaşmazlıkların önüne geçilmesi sağlanır. Tahsilat makbuzları hem alıcı hem satıcı açısından önemli belge olarak ticari işlemlerin şeffaflığını artırır.
Tahsilat Makbuzu Nasıl Doldurulur?
Bir mal veya hizmetin ödemesinde tahsilat makbuzu doldurulur. Makbuz üzerindeki tüm alanların eksiksiz doldurulması gerekir. Aksi halde belge geçersiz sayılabilir. Makbuzu düzenleyen ve alan kişinin bilgilerinin olduğu tahsilat belgesinde, makbuzu düzenleyen kişinin doldurması gereken alanlar;
- İsim, soy isim ve unvan
- Adres ve telefon numarası
- Tahsilat makbuzunun düzenlendiği tarih
- Ödeme tutarı (hem yazılı hem sayı formunda)
- Ödemenin ne amaçla yapıldığı
- Çek ödemesi ise çek numarası ve hangi bankadan yapıldığı.
Ödemeyi yapan kişi ise adını, soyadını doldurduktan sonra imza kısmına imzasını atarak makbuz doldurma işlemi tamamlamış olur. Her iki taraf da makbuzu saklamalıdır. Online olarak bilgisayardan hazırlanabilen tahsilat makbuzları aynı şekilde eksiksiz doldurularak karşı tarafa çıktı şeklinde ya da e-posta ile iletilebilir.
Binlerce işletme sahibinin cari hesap takibi , borç-alacak takibi dahil olmak üzere tüm muhasebe işlemleri için kullandığı muhasebe programı Logo İşbaşı’nı siz de 14 gün boyunca deneyebilir ve memnun kalırsanız uygun paketlerinden birini tercih ederek internet erişimi olan her yerden gelir gider takibinizi, e fatura ve e arşiv fatura işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Tahsilat Makbuzu Nasıl Kesilir?
Tahsilat makbuzunda zorunlu doldurulması gereken alanlar vardır ve bunlar doldurulduktan sonra makbuz kesilir. Şirket kaşesi basılan makbuz, iki nüsha şeklinde alıcı ve satıcıda bulunur. Makbuz üzerinde firma logosu, adres bilgisi ve tahsilat makbuzunun seri numarası bulunmalıdır.
Tahsilat makbuzunun aynı gün içinde kesilmesi gerekir. Bir sonraki aya bırakılırsa vergilerin yanlış hesaplanmasına neden olabilir. Tahsilat makbuzu kesiminde yasal olarak kayıt dışında işlem yapılamaması için limit belirlenmiştir. 7000 TL üzerindeki ödemeler PTT, banka veya finansal kuruluşlar tarafından yapılır.
Tahsilat makbuzu örneği olarak aşağıdaki görseli inceleyebilirsiniz.
Tahsilat Makbuzu Örneği
Bir alacağın tahsil edildiğini gösteren ve yazılı olarak düzenlenen belgeye tahsilat makbuzu örneği adı verilir. Belge alıcı ve verici arasında resmi bir kanıt olarak kabul edilir. Makbuzda ödeme tutarı, ödeme tarihi, açıklama ve taraf bilgileri yer alır. Ticari ilişkilerde özellikle nakit tahsilatlarda sıklıkla kullanılır.
Her sektör için farklı formatlarda hazırlanabilse de genel yapısı değişmez. Hem matbu formlar hem de dijital PDF formatları kullanılabilir. İşlem tamamlandığında belge mutlaka ıslak imzalı ve kaşeli olmalıdır. Bu sayede para makbuzu örneği olarak da yasal geçerlilik kazanır.
Tahsilat Makbuzu Örneği Boş
Tahsilat makbuzu örneği boş olarak incelendiğinde üst bölümde makbuz numarası, tarih ve ödeme şekli için ayrılmış alanlar bulunur. Orta kısımda ödemeyi yapanın adı, adresi, ödeme tutarı ve açıklama kısmı yer alır. Alt bölümde imza ve kaşe alanları mevcuttur. Bu yapı sayesinde belge kolayca elle veya dijital olarak doldurulabilir.
Boş tahsilat makbuzu örneği genellikle kırtasiyelerden temin edilebilir veya işletmeye özel olarak matbaada bastırılabilir. E-makbuz sistemleriyle de dijital versiyonu oluşturulabilir. Fatura gibi resmî belge sayılmasa da alacak-borç ilişkisinde önemli bir delildir. Belgede belirtilen alanların eksiksiz doldurulması gereklidir.
Tahsilat Makbuzu Örneği Dolu
Tahsilat makbuzu örneği dolu biçimde incelendiğinde şu şekilde görünür: “Tarafımıza 25.03.2025 tarihinde Ahmet Yılmaz’dan 10.000 TL ödeme alınmıştır. Ödeme kira bedeli olarak yapılmış olup nakit olarak tahsil edilmiştir. Yukarıdaki bilgileri doğrular, imzamızla tasdik ederiz.” şeklinde tamamlanır. Bilgiler, ödeme yapılan kişi veya kuruma ait yasal kayıttır.
Tahsilat makbuzu örneği doldurulmuş olarak incelendiğinde ödeme türü (nakit, havale, çek vb.) ve açıklama kısmı dikkat çeker. Bu alanlar sayesinde hangi işlem için ödeme yapıldığı detaylı şekilde belirtilir. İmzalı ve kaşeli olmasıyla birlikte belge hukuki belge niteliği taşır. Uyuşmazlık durumlarında geçerli delil olarak kullanılabilir.
Çek Tahsilat Makbuzu Örneği
Çek tahsilat makbuzu örneği, nakit yerine çekle yapılan ödemeleri belgelemek amacıyla kullanılır. Bu makbuzda çeke ait numara, vade tarihi ve banka bilgileri detaylı şekilde yer alır. Ayrıca çekin tahsil edilen tutarı ve açıklaması da yazılmalıdır. Bu sayede ödeme şekli netleştirilmiş olur.
Belge, çeki teslim alan tarafın imzasıyla birlikte geçerlilik kazanır. Ticari işletmelerde özellikle vadeli alacaklarda sıklıkla düzenlenir. Çek karşılığı alınan ödemelerin kayıt altına alınması için önemlidir. Aynı zamanda ödeme makbuzu örneği olarak da kabul edilir.
Tahsilat Makbuzu Hangi Bilgileri İçermelidir?
Tahsilat makbuzunda makbuzun numarası, düzenlenme tarihi ve ödeme yapan kişinin adı yer almalıdır. Ayrıca ödeme miktarı, açıklama (örneğin kira bedeli, hizmet bedeli gibi) ve ödeme şekli (nakit, EFT, çek) de bulunmalıdır. Alıcı ve verici bilgilerinin eksiksiz yazılması zorunludur. Belgede mutlaka imza ve kaşe alanı da olmalıdır.
Eksik bilgi içeren makbuzlar resmi geçerlilik taşımaz ve hukuki sorun doğurabilir. Tahsilat makbuzu örneği incelendiğinde tüm bu bilgiler standart olarak bulunur. Belgede KDV, stopaj gibi vergiler söz konusuysa ayrıca belirtilmelidir. Bu detaylar belgeyi daha sağlam bir dayanak haline getirir.
Tahsilat Makbuzunda Kaşe Nereye Basılır?
Tahsilat makbuzunun alt kısmında genellikle “kaşe/imza” şeklinde ayrılmış bir bölüm bulunur. Bu bölüm belgeyi düzenleyen tarafın firma kaşesi ve yetkili imzasını taşımalıdır. Kaşe yukarıya, tarih alanının yanına değil; mutlaka imza alanına yakın olacak şekilde basılmalıdır. Bu uygulama belgenin resmi niteliğini artırır.
Tahsilat makbuzu örneği dolu olarak incelendiğinde kaşenin doğru konumlandırıldığı görülebilir. Kaşe ile birlikte atılan imza belgenin yasal geçerliliğini tamamlar. Uygulama, özellikle ticari işletmelerde büyük önem taşır. Eksik kaşeli makbuzlar, taraflar arasında geçersiz sayılabilir.
Tahsilat Makbuzuna İmza Atılır mı?
Tahsilat makbuzuna mutlaka imza atılmalıdır. İmza, belgenin doğruluğunu ve işlemin onaylandığını resmen gösterir. İmza atılmamış bir makbuz, hukuki olarak eksik belge sayılır. Özellikle alacak-verecek ilişkilerinde belgeyi geçerli kılan en önemli unsurdur.
Para makbuzu örneği incelendiğinde her iki tarafın ya da sadece alıcının imzası yer alır. Kurumsal firmalarda yetkili kişinin imza atması yeterlidir. El yazısıyla atılan imza, ıslak imza olarak kabul edilir. Elektronik makbuzlarda ise güvenli e-imza kullanımı tercih edilir.

Tahsilat makbuzu örneği dolu olarak teslim edileceğinde gerekli tüm alanların eksiksiz bir şekilde doldurulması gerekir. Alıcının imzası ve firma kaşesi mutlaka makbuzda yer almalıdır. Ayrıca dikkat edilmesi gereken noktalardan biri ise boş kalan her alanın sonradan doldurularak işlem yapılmaması için çizilerek önlem alınması gerektiğidir.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;