KDV İadesi Nedir? Nasıl Alınır? Nasıl Hesaplanır?

2024-10-21T15:01:52

Ticari faaliyette bulunan işletmelerin pek çoğunu kapsayabilecek bir konu olan KDV iadesi, yararlanan kişi ya da işletme için büyük fayda sağlayan bir husustur. Sizin için derlediğimiz KDV iadesi konusu ile KDV iadesi kapsamında olup olmadığınızı ve iade talebi aşamalarının neler olduğunu öğrenebilirsiniz.

KDV İadesi Nedir?

KDV iadesi için, vergiye tâbi olan mükelleflere devletin sunduğu bir teşvik ya da istisnai durum denebilir. Katma Değer Vergisi’nin içinde barındırdığı mahsup ve indirim mekanizması, satış yapılan son tüketicinin dışında yer alanların üzerinde verginin kalmamasını amaçlar. Üretici-dağıtıcı zinciri içinde yer alanlar, tahsil ettiği vergiden ödediği vergiyi düşerek üzerinde vergi kalmamasını sağlar. Bu şekilde, vergi yükünün son tüketicinin üzerinde kalması sağlanır.

KDV iadesi uygulaması çeşitli durumlarda sağlanamayabilir. Kimi faaliyet türleri bünyesindeki mal ya da hizmet satışlarında KDV uygulaması ya hiç olmaz ya da düşük oranlı olarak gerçekleştirilir. Böyle durumlarda satıcı kendinde önceki aşamada doğan alım-satım işleminden yüklendiği KDV’yi yansıtamaz. Yani, vergi o satıcının üzerinde kalır. Bazı durumlarda ise alıcı yasal yükümlülüklerden dolayı satıcıya Katma Değer Vergisi’nin bir bölümünü ödeyemez ve onun adına vergi dairesine yatırmak durumunda kalır. İşte, bu gibi durumlar söz konusu olduğunda KDV iadesi kavramı devreye girer.

Mevzuata göre iade hakkı doğuran işlemler aşağıdaki gibidir:

  • İhracat istisnası,
  • Liman ve havaalanı arama işletme,
  • Değerli maden arama işletme,
  • Petrol arama,
  • Boru hatlarıyla taşıma,
  • Teşvik belgeli yatırım malları,
  • Uluslararası taşımacılık,
  • Engellilere araç teslimi.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

DV İadesi İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

KDV iadesi işlemleri kapsamında, her bir iade talebi için farklı belgeler talep edilir. 3065 sayılı kanunun öngördüğü iade talebi belgeleri aşağıdaki gibidir:

11. maddeye göre iade talebi evrakları;

  • İade talep dilekçesi,
  • Gümrük beyannamesi,
  • Satış ve hizmet faturalarına ait liste,
  • Yüklenen Katma Değer Vergisi listesi,
  • İhracatın gerçekleştirildiği dönemin indirilecek KDV listesi,
  • İadesi kabul edilen KDV hesaplama tablosu.

13. maddeye göre iade talebi evrakları;

  • İade talep dilekçesi,
  • İade hakkı doğuran işleme ait yüklenen KDV listesi,
  • İstisnaların beyan edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi,
  • Satış faturaları listesi,
  • İade talep edilen KDV hesaplama tablosu,
  • Vergi dairesinden alınan istisna belgesi örneği.

29. maddeye göre iade talebi evrakları;

  • İade talep dilekçesi,
  • Yıllık iade tutarına ilişkin tablo,
  • Yıl içinde mahsup edilen, tutarları aylık olarak verilen detaylı bir tablo,
  • İndirimli orana tabi işlem yapıldığı sene, söz konusu işlemlerin alış ve satış faturalarının benzerleri ve listesi.

KDV İadesini Kimler Alabilir?

Mal ve hizmet ihracatı yapan kişi ve kurumlar KDV iadesi alabilirler. Yapılan mal ya da hizmetlerin yurt dışı için olması halinde kanuna uygun olarak gerçekleştirilmiş ise KDV iadesi alabilmeleri mümkün hale gelir.

Kimi özel durumlarda Maliye Bakanlığı vergi alacağını garanti altına almak amacı ile vergi mükelleflerine belli oranlarda KDV kesintisi yapma hakkı verebilir. Bu kişi ya da kurumlar, yapılan kesintinin miktarını, tüm gerekli dosya ve evrakları tamamlamaları halinde vergi dairesi üzerinden KDV iadesi talebinde bulunabilir.

KDV İade Alacağı Nasıl Hesaplanır?

KDV iade alacağı işletmelerin veya bireylerin mal ve hizmet alımları için ödediği Katma Değer Vergisi (KDV) tutarlarının, mal veya hizmetlerin satışından elde edilen KDV’den daha yüksek olması durumunda ortaya çıkar. İade edilecek tutar, indirilecek KDV’nin hesaplanan KDV’den fazla olduğu durumlarda farkın iadesi olarak belirlenir. Hesaplama süreci, öncelikle iade edilecek KDV tutarının tespit edilmesi ve ilgili beyannamenin Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) sistemine doğru şekilde girilmesi ile başlar. İade alacakları, genellikle YMM (Yeminli Mali Müşavir) raporu veya vergi inceleme raporu gibi belgelerle desteklenir ve vergi dairesi tarafından yapılan incelemelerin ardından onaylanır.

2024 yılı itibarıyla KDV iadesi süreçlerinde hızlandırılmış iade prosedürleri de devreye girmiş olup, bu kapsamda iade talebinde bulunan mükelleflerin belirli şartları sağlaması durumunda daha hızlı sonuç alınabilir. Özellikle ihracatçıların, yatırım teşvik belgeli mal ve hizmet alımlarında KDV iadesi talepleri daha yaygın olduğundan bu tür durumlarda iade talebi belirli süreler ve şartlara bağlı olarak değerlendirilir.

Şahıs KDV İadesi Alabilir Mi?

Gerçek kişiler de KDV iadesi alabilir. Ancak bu genellikle ticari faaliyet yürüten ve KDV mükellefi olan bireyler için geçerlidir. Bir şahıs KDV iadesi almak için öncelikle vergi mükellefi olmalı ve yaptığı mal veya hizmet satışları üzerinden hesaplanan KDV’den daha fazla indirilecek KDV’ye sahip olmalıdır. Ticari faaliyet kapsamındaki mal veya hizmet satışlarından elde edilen KDV ile ilgili giderler ve alımlar için ödenen KDV arasındaki fark, şahsın KDV iadesi olarak talep edilebilir.

Öte yandan bireysel tüketiciler, yani ticari bir faaliyet yürütmeyen ve KDV mükellefi olmayan şahıslar KDV iadesi alma hakkına sahip değildir. Bu da KDV’nin nihai tüketici tarafından ödenmesi gereken bir vergi türü olmasından kaynaklanır. Ancak bazı özel durumlarda (örneğin, turistlere yapılan KDV iadesi gibi) istisnalar olabilir ve bu durumlar belirli şartlar çerçevesinde değerlendirilir.

Konut Tesliminde KDV İadesi Nasıl Gerçekleştirilir?

Konut teslimlerinde KDV iadesi, özellikle 150 metrekarenin altındaki konutlar için geçerli olan indirimli KDV oranı nedeniyle gündeme gelir. Bu tür konutların tesliminde uygulanan KDV oranı genellikle %1 olup, inşaat firmaları tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarında ödenen %18 KDV, konut satışından elde edilen %1 KDV ile karşılanamaz. Bu durumda inşaat firmaları aradaki KDV farkını iade olarak talep edebilirler. İade işlemi, ilgili KDV beyannamesinin verilmesi ve gerekli belgelerin tamamlanması ile başlar. İadenin gerçekleşmesi için inşaat firmasının o döneme ait tüm KDV beyannamelerini düzenli olarak vermiş olması gerekir.

Konut tesliminde KDV iadesi işlemleri, vergi dairesi tarafından yapılan incelemelerle sonuçlandırılır. Ayrıca bazı durumlarda YMM raporu veya vergi inceleme raporu gerektirebilir. 2024 yılı itibarıyla konut teslimlerinde KDV iadesine ilişkin düzenlemeler, maliye politikaları doğrultusunda belirli kolaylıklar veya sınırlamalar içerebildiği için mükelleflerin bu düzenlemeleri dikkate alarak iade taleplerini yapmaları önemlidir.

KDV İadesi Ne Zaman Talep Edilir?

KDV iadesi hakkına dair vergiyi doğuran olayın mevcut olduğu takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesi yönünde yasa değişikliği yapılmış ve 01.01.2019 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Bu değişikliğe göre, 01.01.2019 tarihinden sonra oluşan işlemler için, tam istisnadan kaynaklanacak KDV iade alacakları, bu istisna durumunun gerçekleştiği yılı izleyen yılbaşı itibarıyla iki yıl süresince iade talep dilekçesi verilerek gerekli kişi ya da kurumlarca talep edilmelidir. Söz konusu süre içinde KDV iade talebi gerçekleştirilmezse zaman aşımı söz konusu olur.

Kullanan 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile siz de e fatura ve e arşiv faturalarınızı dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir ve saniyeler içinde gönderebilirsiniz. Oturduğunuz yerden 15 dakika gibi çok kısa bir sürede ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçebilir yıllık 1000 e fatura kontör hediyesinden yararlanabilirsiniz.

KDV İade Talebi İnternetten Yapılabilir mi?

KDV iade talebini internet üzerinden yapmayı tercih etmeniz halinde İnternet Vergi Dairesi üzerinden kullanıcı kodu ve şifre ile girişi sağlamanız mümkün. Sisteme girişi sağladığınızda yapabileceğiniz işlem seçenekleri arasında KDV iade talebi listelerini gönderme işlemi de bulunur. 2010 yılından beri iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklı KDV iade taleplerini Katma Değer Vergisi mükellefleri elektronik ortam üzerinden sağlayabilir.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;

14 gün ücretsiz deneyin
Logo İşbaşı kullanan on binlerce firma arasına katılın.
Kredi Kartı Gerekmez