e-İmza ve mali mühür elektronik ortam üzerinde birer kimlik doğrulama araçları oldukları için kullanım alanları bakımından birbirleri ile karıştırılabilmektedir. Ancak, her ikisinin de nerelerde kullanıldığını bilmek, tüm kafa karışıklıklarını ortadan kaldıracaktır. Bu iki kavramın işlevsel olarak benzerlikleri ve farkları nelerdir ve ne işe yararlar? Kafanızda oluşabilecek tüm soruların yanıtları için yazının devamını inceleyebilirsiniz.
e-İmza Nedir, Ne İşe Yarar?
5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince elektronik imza, ıslak imza ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Elektronik ortamda imzalanması gereken bir belge olması halinde elektronik imza devreye girer.
Elektronik imza, imzalayan kişinin kim olduğunu anlamaya yarayan bir veridir. Islak imzanın dijital karşılığı olan e-İmza, tek çeşit değildir ve farklı karakter ve semboller ile elde edilebilir. Bu imza türü, atılan metne göre farklılık içerebilir.
Hukuki olarak ıslak imza ile aynı göreve sahip olan e-İmza yalnızca veraset, evlenme ya da üçüncü tarafın şahitliğini gerektiren durumlarda kullanılmaz.
Elektronik imza tamamen kişiseldir. Kişinin elektronik ortamda gerçekleştireceği resmi işlemlerde kimliğini beyan ettiği, yalnızca kendine ait olan bir veridir. Bu sebeple e-İmza yalnızca gerçek kişiler tarafından elde edilebilir.
Mali mühür; e-Dönüşüm uygulamalarından olan e Fatura ve diğer elektronik belgelerin içeriğini ve bütünlüğünü korur. Bu özelliği sayesinde mali mühür, elektronik ortamda oluşturulan ve alıcısına iletilen tüm dijital belgelerin sistem içerisindeki güvenliğini sağlar. Yalnızca güvenlik için kullanılmakla kalmaz, aynı zamanda kaydedilecek firmanın sisteme tanımlanması için de mali mühür gerekir.
Mali mühür, dijital ortamda kullanılan kurumsal kaşe özelliğini taşır. Bu
özelliği sebebi ile bir çeşit kurumsal elektronik imza olduğu da söylenebilir.
Mali mühür, kullanıldığı alanlar ve özellikleri dolayısıyla kurum
tarafından yetkilendirilen kişilerin denetimi altında kurumsal kimlik için
kullanılır. Kurum unvanı değiştiğinde bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı
tarafından belirtilen yöntemler ile mali mührün de güncellenmesi gerekir.
e-İmza ve Mali Mühür Arasındaki Fark Nedir?
Mali mühür ve elektronik imza birbirine karıştırılabilen iki kavram olduğundan farklarını ayırt edebilmekte fayda vardır. e-İmza’yı mali mühürden ayıran en önemli fark, e-İmza’nın kişiye ait olmasıdır. Elektronik imza, bir kimsenin fiziki bir belgeye attığı ıslak imzanın elektronik ortamdaki hali olduğundan tamamen bireye özgüdür ve yalnızca elektronik imzayı atan kişiyi temsil eder.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nca yetkilendirilmiş olan Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcıları’ndan edinilebilen elektronik imza; e-Devlet, KEP, MERSİS, UYAP, e-Reçete gibi uygulamalara erişim için kullanılabilmektedir. Bunların dışında hizmet ve diğer elektronik sözleşmelerde, banka talimatlarında, iş yerinde onay gerektiren durumlarda ve sipariş verilen bayi kanallarında elektronik imza kullanılır. Ancak şahıs firmasına sahip iseniz elektronik fatura kullanımı için mali mühür yerine e-İmza kullanmanız mümkün olur.
Mali mühür ise kurumsal şirketlerin elektronik fatura ya da diğer e-Dönüşüm uygulamalarına kayıt olabilmesi ve uygulamalardan faydalanabilmesi için gereken elektronik mühürdür. Mali mühür kurumsal kimliği temsil etmesi açısından elektronik imzadan ayrılır. Başvuru süreci de e-İmza’dan farklı olarak Kamu Sertifikasyon Merkezi’ne ait internet sitesi üzerinden yürütülür. Tüm bunlar incelendiğinde e-İmza mali mühür farkı açıkça görülebilmektedir.
e-İmza Mali Mühür Yerine Geçer mi?
Mali mühür, fiziki olarak USB görünümüne sahiptir ve elektronik kaşe olarak işlev görür. Şirketler için kullanılan mali mühür her ne kadar elektronik imza gibi düşünülse de farklı alanlarda kullanıldığından birbirleri yerine kullanılamazlar. Kurumsal firmalar elektronik fatura ve benzeri belgeleri kullanabilmek için mutlaka mali mühür edinmek durumundadır. Bunun tek istisnası şahıs şirketleridir. Kendinize ait bir şahıs şirketinizin olması halinde e Fatura ya da e Arşiv Fatura kesmeniz gerektiğinde elektronik imzanızı kullanabilmeniz mümkün olur.