Muavin Defter Nedir?
Muhasebe sisteminde hesap hareketlerinin detaylı takibini sağlayan defter türüne muavin defter adı verilir. Muavin defter, büyük defter (kebir) hesaplarının alt hesaplarını gösterir. “Muhasebede muavin defter ne demek?” ifadesi ana hesapların alt kırılımlarının izlendiği defter anlamına gelir. Örneğin “120 Alıcılar” hesabı muavin defterde alıcı bazında detaylandırılır.
Muavin Defter Neden Tutulur?
Muavin defter hesapların kimle ilgili olduğunu, hangi işlemden kaynaklandığını detaylı olarak göstermek amacıyla tutulur. Böylece cari hesap takibi (müşteri, satıcı, banka, kasa) kolaylaşır. Ayrıca borç-alacak takibinde hata yapılmasını önler. “Muavin defter neden tutulur?” sorusu özellikle şirketlerde iç kontrol ve finansal analiz süreçleri açısından büyük önem taşır.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Muavin Defter Nasıl Tutulur?
Muavin defter tutulması süreci, her ana hesap için ayrı alt hesapların tanımlanması ve yapılan işlemlerin tarih sırasına göre kaydedilmesidir. Örneğin bir müşteri için yapılan her satış ve tahsilat, 120 hesabının muavininde gösterilir. Muavin defter kayıtları, otomasyon sistemlerinde genellikle ERP yazılımları üzerinden yapılır. Ancak elle tutulan defterlerde de aynı muhasebe kuralları geçerlidir.
Muavin Defterde Hangi Bilgiler Yer Alır?
Muavin defterde cari bilgileri işlem tarihi, belge numarası, açıklama, borç ve alacak tutarları yer alır. Bu sayede işlem geçmişi açıkça izlenebilir. “Muavin defter nasıl okunur?” sorusu ise bu bilgilerin toplam borç ve alacak üzerinden kontrol edilmesiyle ilgilidir. Her muavin hesap, işlem dökümüyle birlikte bakiye de verir.
Muavin Defterde Borç-Alacak Nasıl Görünür?
Muavin defter borç alacak yapısı her cari hesap için ayrı sütunlarda gösterilir. Örneğin, bir müşteriden alınan ödeme “alacak” sütununa, yapılan satış “borç” sütununa yazılır. Bakiye, borç – alacak farkı ile belirlenir. Bu yönüyle muavin defter, açık hesap çalışma sisteminde vazgeçilmezdir. Gün sonunda toplam borç ve alacak karşılaştırılarak hesap durumu belirlenir.
Muavin Defter Hangi İşletmelerde Kullanılır?
Muavin defter, ticaret yapan tüm işletmelerde kullanılır. Özellikle çok sayıda müşteri veya satıcısı olan firmalarda zorunlu hâle gelir. Hem hizmet hem de üretim sektöründe yaygındır. “Muavin defter ne demek?” diye sorulduğunda hesap bazlı detaylandırmanın sağlandığı teknik muhasebe aracı olduğu vurgulanmalıdır. Mikro işletmelerden büyük ölçekli holdinglere kadar tüm işletmelerde kullanılır.
Siz de on binlerce işletme sahibinin tercih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nda göndereceğiniz e-fatura ve e arşiv fatura için yıllık 1000 kontör HEDİYE! Üstelik ücretsiz e-faturaya geçiş danışmanlığı ile yerinizden kalkmadan, 15 dakikadan daha az bir zamanda hızlı ve kolayca e-faturaya geçersiniz. Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.
Muavin Defterin Yasal Zorunlulukları Nelerdir?
Muavin defterin yasal zorunlulukları Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde şekillenir. Defter tutma yükümlülüğü olan tüm mükelleflerin, hesap detaylarını gösterecek şekilde muavin kayıtları tutması gerekir. Her ne kadar muavin defter tek başına tasdik ettirilmesi gereken bir defter olmasa da defter-i kebir ve yevmiye defteri ile uyumlu şekilde muhafaza edilmelidir. Maliye tarafından yapılan denetimlerde bu kayıtların sunulması beklenir.
Muavin Defter Örneği
Aşağıda basit bir muavin defter örneği yer alır. “120-01 – Müşteri A” hesabı üzerinden yürütülen işlemler aşağıdaki gibi olabilir:
| Tarih | Belge No | Açıklama | Borç (TL) | Alacak (TL) | Bakiye (TL) |
| 01.04.2024 | FTR-101 | Ürün satışı | 10.000 | 10.000 | |
| 05.04.2024 | TMK-22 | Tahsilat | 5.000 | 5.000 | |
| 10.04.2024 | FTR-102 | Ek satış | 2.000 | 7.000 |
Yukarıdaki örnekle birlikte muavin defter nasıl okunur, borç-alacak dengesi nasıl izlenir gibi sorular pratik şekilde yanıt bulur.
Ön muhasebe ve e-fatura programı ile gelir gider, cari, stok takibi gibi ön muhasebe süreçlerinizi hatasız şekilde yönetip özet raporlar sayesinde işletmenizin belirli periyotlardaki durumunu kolaylıkla görebilirsiniz. Siz de hemen 14 gün boyunca ücretsiz deneyin, Logo İşbaşı ile 1-0 öne geçin!
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;