Kıdem Tazminatı Nedir? Nasıl Hesaplanır ?

2023-01-20T10:45:00

İşçi ve işveren arasındaki ilişkinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesine zemin hazırlayan uygulamalardan birisi de kıdem tazminatıdır. Bir işyerinde belirli şartlar dahilinde çalıştıktan sonra iş akdine son verilen çalışanın işverenden aldığı kıdem tazminatı, çalışan tarafa iş bulma süreci de dahil olmak üzere birçok açıdan faydalı olur.

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminatı iş faaliyetine son verildiğinde işveren tarafından işçiye ödenen toplu ücrettir. Bu tazminatın alınabilmesi için işçinin bazı şartları taşıması gerekir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi kapsamında yasal düzlemde yer alır. Brüt ücret şeklinde her yıl üzerinden hesaplanır.

Kıdem Tazminatı Neden Verilir?

Kıdem tazminatının en temel amacı işçinin belirli bir süre boyunca işverene sağladığı faydanın karşılığını verebilmektir. Kıdem tazminatı alan işçi yeni iş bulma sürecini daha kolay geçirebilir. Aynı zamanda işsiz kaldığı sürede hayatını bu tazminat sayesinde idame ettirebilir.

İşçinin Kıdem Tazminatı Almasının Şartları

● 4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi statüsünde olmak

● Bir yıl boyunca aynı işyerinde kesintisiz çalışmak

● İşten haksız yere çıkarılmış olmak

● Hayatını kaybetmiş olmak

İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatına Hak Kazanır?

Çalışanlar iş akdine son verildiğinde şu durumlarda kıdem tazminatı alabilir:

● İşçinin kanunda yer almayan haksız sebeplerden dolayı işten çıkarılması

● Emekliliğe hak kazanmış olmak

● Kadın çalışanların evlendikten sonraki 1 yıl içinde işten çıkmak istemesi

● Erkek çalışanın askere gitmesi

● İşin çalışanın sağlığını ve yaşamını tehlikeye sokması

● Çalışanın cinsel tacize uğradıktan sonra bunu işverene bildirmesi ve işverenin bir işlem yapmaması

● İşverenin çalışandan yasadışı bir iş yapmasını istemesi

● Çalışanın, işverenin ya da birlikte çalışmak zorunda olduğu başka bir kişinin taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması

● İşverenin iş sözleşmesinde yanlış bilgi vermesi

● İşverenin çalışanın aile fertlerine hakaret etmesi, onur kırıcı davranışlarda bulunması

● Malullük durumunun oluşması

● Çalışanın ölmesi

● İşyerinde bir haftadan daha fazla işin durmasına neden olacak bir durumun meydana gelmesi

İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatı Alamaz?

Şu durumlarda çalışanlar kıdem tazminatı alamazlar:

● İşçinin kendi kusurları sebebiyle hastalanması, engelli duruma düşmesi ve buna bağlı olarak işe devam etmemesi

● İşçinin işe girerken işverene yanıltıcı bilgi vermesi

● İşçinin işverenin ailesine ve kendisine kötü fiillerde bulunması

● Çalışanın meslek sırlarını ifşa etmesi

● İşçinin iş güvenliğini tehlikeye atması

● Çalışanın tutuklanması

Kıdem Tazminatı Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Kıdem tazminatı gibi çalışan alacaklarında zamanaşımı süresi iş sözleşmesinin feshine göre değişiklik gösterir. 25.10.2017 tarihinden önce yapılan iş sözleşmesinin feshinde kıdem tazminatı zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bu tarihten sonra yapılan fesihlerde ise tazminat zamanaşımı süresi 5 yıl ile sınırlıdır. Her iki durumda da zamanaşımı süresi sözleşmenin feshi ile başlar.

Kıdem Tazminatının Hesabında Dikkate Alınacak Ödemeler Nelerdir?

Şu ücretler kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilir:

● Yemek yardımı

● Yol yardımı

● Gıda yardımı

● Konut yardımı

● Çocuk yardımı

● Eğitim yardımı

● Yakacak yardımı

● Taşıt yardımı

● Sağlık yardımı

● Aile yardımı

● Sosyal yardım niteliğindeki ödemeler

● Sürekli olarak ödenen primler

Bonus:)

Online Ön Muhasebe Programı Logo İşbaşı‘nın geliştirdiği Maaş Bordro Hesaplama aracıyla kolayca Kıdem ve İhbar Tazminatınızı hesaplayabilirsiniz. Hesaplamak İçin Tıklayınız.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Hangi Durumlarda İstifa Edilirse Kıdem Tazminat Alınır?

Çalışanın istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı ödenmez. Fakat şu durumlarda çalışan istifa etse dahi kıdem tazminatı alabilir:

● Çalışanın askerlik için istifa etmesi

● Çalışanın normal maaş dışındaki prim, ikramiye gibi ücretlerinin ödenmemesi

● Çalışanın sağlık problemlerinin iş faaliyetine uygunsuzluğunun açıkça belgelenmesi

● İşçinin resmî tatillerde zorla çalıştırılması ve ücretinin ödenmemesi

● Yıllık izinlerin kullandırılmaması

● İşverenin uygunsuz davranışlarda bulunması

Yıllık Kıdem Tazminatı Ne Kadar 2023?

Kıdem tazminatının net miktarı çalışanın işyerindeki faaliyet süresine göre değişiklik gösterir. Bununla beraber 2023 yılında kıdem tazminatında tavan ücret 19 bin 982 lira 83 kuruştur. SGK brüt tutarı 19 bin 982 lira 83 kuruşun üstünde olan herkes tavan kıdem tazminatı rakamından faydalanabilir. Tazminatın net tutarı değişiklik gösterir zira her tam yıl için 30 günlük brüt ücretin toplanması şeklinde hesaplanır.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatının hesaplanması her bir takvim yılı için 30 günlük brüt ücretin hesaplanması şeklinde gerçekleşir. Bu hesaplamaya çalışanın ekstra aldığı bütün ücretler ve ücret ile ölçülebilen menfaatler eklenir. İş sözleşmesinin feshi sırasında kıdem tazminatı hesaplanır. Sözleşmenin feshedildiği dönemdeki tavan fiyat baz alınarak hesaplama yapılır. Aylık olarak brüt 10.008 TL alan bir çalışan için kıdem tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:

Brüt ücret: 10.008 TL İşe giriş tarihi: 01.01.2020 İşten çıkış tarihi: 01.01.2023

Yıllık ikramiye toplamı: 4.000 TL (Aylık 333 TL)

Toplam yıllık yakacak yardımı: 2.000 TL (Aylık 166 TL)

Yıllık yemek yardımı toplamı: 4.000 TL (Aylık 333 TL)

Faaliyet süresi ile çarpılacak olan miktar: 10.008 + 333 + 166 + 333 = 10840 TL

Çalışanın toplam faaliyet süresi: 3 yıl

3 yıl x 10.840TL Çalışan toplamda 32.520 TL kıdem tazminatı alır.

Kıdem Tazminatı ile İhbar Tazminatı Arasındaki Fark Nedir?

Kıdem tazminatı sözleşmenin feshi durumunda işveren tarafından ödenir. İhbar tazminatı ise sözleşmenin feshi durumunda yasal dönemler içerisinde ihbarda bulunmayan tarafından ödenir. Kıdem tazminatı işveren tarafından ödenirken ihbar tazminatı hem işveren hem de işçi tarafından ödenebilir. Kıdem tazminatı ödendiğinde ihbar tazminatı ortadan kalkar.

Kıdem Tazminatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kıdem tazminatı nedir?

Kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshi durumunda işveren tarafından işçiye ödenen toplu ücrettir.

● Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?

Kıdem tazminatı işçinin işyeri bünyesinde çalıştığı yıl sayısına göre hesaplanır. Her bir yılın 30 günlük brüt ücreti esas alınır.

● Kimler kıdem tazminatı alabilir?

4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi statüsünde çalışan herkes kıdem tazminatı alabilir.

● İstifa eden kişi kıdem tazminatı alabilir mi?

Kendi isteğiyle istifa eden çalışan kıdem tazminatı alamaz.

Kıdem Tazminatı Almak İçin Kaç Yıl Çalışmak Gerekir?

Kıdem tazminatı alabilmek için aynı işyerinde en az 1 yıl boyunca çalışmak gerekir. Aynı işverene ait başka işyerlerindeki toplam çalışma süresinin 1 yılı geçmesi de kıdem tazminatı almak için yeterlidir. 1 yıllık süre doldurulduktan sonra üzerine eklenen aylar da hesaplamaya dahil edilir. Örneğin 1 yıl 8 ay aynı işyerinde çalışan bir işçi için 1 yıllık brüt ücret hesaplanır, aynı zamanda 8 ay da hesaplamaya dahil edilir.

Kendi İsteği ile İşten Ayrılan Tazminat Alır Mı?

Kendi isteği ile işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alamaz. Yönetmeliğe göre çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için çıkmak zorunda kalması, çıkarılması gerekir.

Uzun Yıllar Çalışan İşçi İstifa Ederse Tazminat Alır mı?

Çalışan işçi ne kadar süre boyunca çalıştığı fark etmeksizin kendi isteğiyle istifa ederse kıdem tazminatı alamaz. Çalışanın istifa etmek zorunda kalması, işe devam edemeyecek olması ve işverenin aykırı davranması gibi durumların oluşması gerekir.

İşverenin Kıdem Tazminatı Ödemeden Çalışanı Çıkarma Hakkı Var Mı?

İşveren yasal olarak şartları taşıyan bütün işçilere kıdem tazminatı ödemek zorundadır. Fakat çalışanın kendi kusuru ve hatası sebebiyle yapılan işten çıkarmalarda işveren kıdem tazminatı ödemez.

On binlerce işletme sahibinin tercih ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nda göndereceğiniz e fatura ve e arşiv faturalar için aylık 150/ yıllık 1800 kontöre kadar HEDİYE! Üstelik ücretsiz e-faturaya geçiş danışmanlığı ile yerinizden kalkmadan, 30 dakikadan daha az bir zamanda hızlı ve kolayca e-faturaya geçebilirsiniz. Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği Logo İşbaşı’nı 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.

Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.

14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.

Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;

Maaş Bordrosu Nedir?Nasıl Hesaplanır?
Maaş Hesaplama Uygulamamız Yayında. Netten Brüte, Brütten Nete Maaş Hesapla!
A-dan Z-ye Genç Girişimci SGK Prim Teşviği
14 gün ücretsiz deneyin
Logo İşbaşı kullanan on binlerce firma arasına katılın.
Kredi Kartı Gerekmez