159 muhasebe hesabı veya 159 hesap kodu olarak bilinen 159 hesap, yurt içi veya yurt dışından satın almak üzere siparişi verilen ürünlerle ilgili yapılan avans ödemelerinin takip edildiği muhasebe koduna verilen isimdir.
159 hesap nedir?
İşletmelerin sipariş ettikleri ancak henüz teslim almadıkları mal veya hizmetler için ödedikleri avansların izlendiği bilanço hesabına 159 nolu hesap adı verilir. Hesap, Tek Düzen Hesap Planı’nda “Verilen Sipariş Avansları Hesabı” olarak yer alır. 159 hesap kodu özellikle üretim ve ticaret işletmelerinde sık kullanılır. İşletme siparişi teslim almadan önce satıcıya ödeme yapmışsa bu tutar 159 hesapta izlenir.
İşletmenin stok yönetimi ve tedarik zinciri süreçlerinde 159 hesap, önemli bir kontrol mekanizması sağlar. Siparişlerin mali boyutu bu hesap üzerinden takip edildiği için hem finansal hem operasyonel süreçlerde şeffaflık yaratır. Ayrıca verilen sipariş avansları işletmenin nakit yönetimi açısından da kritik rol oynar. Bu nedenle hesap düzenli olarak kontrol edilmelidir.
159 hesap nasıl çalışır?
159 hesap, teslim alınmamış mallar için verilen sipariş avanslarının borçlandırılması mantığıyla çalışır. İşletme tedarikçiye avans ödediğinde 159 hesap borçlandırılır ve ödeme banka veya kasa hesabından çıkar. Sipariş teslim edildiğinde ise bu avans ilgili stok hesabına veya gider hesabına aktarılır. Böylece 159 nolu hesap kapatılarak doğru mali kayıt sağlanır.
“159 hesap nasıl kapatılır?” sorusunun cevabı da bu işleyişten gelir: Mal teslim alındığında 159 hesap alacaklandırılır. Böylece avans tutarı stoklara veya ilgili giderlere aktarılmış olur. Bu süreç doğru yönetilmezse stok ve maliyet hesaplarında uyumsuzluklar oluşabilir. Bu nedenle 159 hesap işleyişi muhasebe departmanı tarafından titizlikle takip edilmelidir.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
159 hesap ne için kullanılır?
159 hesap, işletmenin henüz teslim almadığı siparişler için yaptığı ödemeleri kayıt altına almak için kullanılır. Bu durum özellikle büyük hacimli siparişlerde ve uzun teslim sürelerinde ortaya çıkar. Verilen sipariş avansları hesabı işletmenin satın alma sürecini güvence altına alır. Böylece ön ödeme yapılan siparişler düzenli şekilde izlenebilir.
Hesap sayesinde işletme tedarikçilere verilen avansların toplam tutarını kolayca görebilir. Ayrıca stok maliyetine dahil edilmesi gereken avansların yönetimi daha sağlıklı yapılır. 159 hesap kodu doğru kullanıldığında mali tablolar daha güvenilir hale gelir. Bu nedenle bu hesap hem finansal hem operasyonel süreçler için önemlidir.
159 nolu hesapta neler takip edilir?
159 nolu hesapta işletmenin tedarikçilerden teslim almayı beklediği ürünler için yaptığı avans ödemeleri takip edilir. Bu avanslar teslim gerçekleşene kadar 159 hesapta bekletilir. Teslimat yapıldığında ilgili tutar stok veya gider hesaplarına aktarılır. Bu süreç muhasebenin temel işleyişi açısından kritik öneme sahiptir.
Verilen sipariş avansları kodu kapsamında yapılan tüm ödemeler bu hesapta yer alır. İşletme, siparişin teslim edilip edilmediğini hesaptaki bakiye üzerinden kolayca takip edebilir. Ayrıca yanlışlıkla fazla ödeme yapılmışsa bu fark da 159 hesap üzerinden izlenebilir. Böylece tedarik sürecine ilişkin tüm avans hareketleri net şekilde kontrol edilir.
159 hesap borç mu alacak mı?
159 hesap temel olarak bir borç hesabıdır. Başka bir deyişle, avans ödendiğinde hesap borçlandırılır. Çünkü işletme tedarikçiye ödeme yapmış ancak malı henüz teslim almamıştır. Mal teslim edildiğinde bu hesap alacaklandırılarak kapatılır. Böylece avans tutarı ilgili stok veya gider hesabına taşınır. Bu nedenle 159 hesap borç bakiyesi veren bir hesap olarak bilinir. Alacak bakiyesi genellikle hesap kapatılırken görünür ve teslim sonrası işlem tamamlanır. Bu ayrım, 159 hesap muhasebe kaydı yapılırken kritik öneme sahiptir. Hesabın doğru borç/alacak yönetimi finansal tabloların doğruluğunu doğrudan etkiler.
159 Hesap İşleyişi Nasıldır?
159 hesap işleyişi yurt içinden veya yurt dışından siparişi verilen stoklar için yapılan avans ödemelerinin bu hesapta borç olarak kaydedilip malın teslim alınmasında ise hesap alacak olarak kaydedilmesidir.
159 hesap muhasebe kaydı örneği
159 hesap muhasebe kaydı şu şekilde yapılabilir:
Örnek: İşletme tedarikçiye 50.000 TL sipariş avansı ödemiş olsun. Bu durumda kayıt şöyle yapılır:
- Borç: 159 Verilen Sipariş Avansları → 50.000 TL
- Alacak: 102 Bankalar → 50.000 TL
Sipariş teslim edildiğinde ise 159 hesap nasıl kapatılır sorusu şu kayıtla yanıtlanır:
- Borç: 153 Ticari Mallar → 50.000 TL
- Alacak: 159 Verilen Sipariş Avansları → 50.000 TL
Kayıtla birlikte 159 nolu hesap kapanır ve avans tutarı stoğa aktarılmış olur. Böylece muhasebe süreci doğru şekilde tamamlanır.
159 Hesap Nasıl Kapatılır?
Siparişini oluşturduğunuz malın avans ödemesini gerçekleştirdikten sonra hesabı borçlandırıp, siparişi teslim aldığınızda da 159 hesabı kapatabilirsiniz.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;