Resmi Gazete’de duyurulan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’da yapılan son değişiklikler, hem işletmeleri hem de müşterileri yakından ilgilendiriyor. Bu güncellemelerin temelini, tevsik zorunluluğu oluşturuyor. Peki, tevsik ne anlama geliyor ve günlük yaşamda nasıl uygulanacak?
Mükellef Olmayanlara Yeni Yükümlülükler
Tebliğde yapılan en önemli değişikliklerden biri de artık mükellef olmayanların da tevsik zorunluluğuna tutulmasıdır. Yani 7.000 TL’yi aşan ödemenin bankalar üzerinden yapılmasında vergi mükellefi ile birlikte müşteri de sorumlu. Bu düzenleme ile birlikte artık ödemelerini banka aracılığıyla yapmayan tüketiciler için de ceza kesilebilecek.
Örneğin, kamu çalışanı bir kişi (müşteri) bir perakende firmasından (vergi mükellefi) kendi evinde kullanmak üzere 35.000 ₺ değerinde bir bilgisayar satın aldı. Ödenecek olan tutar 7.000 TL sınırını aştığından bu işleme ait ücreti müşterinin banka aracılığıyla yapması gerekir. Nakit ödeme yapılması durumunda hem müşteriye hem de vergi mükellefine ayrı ayrı ceza kesilebilir.
Tahsilat ve Ödemelerde Tevsik Zorunluluğu Nedir?
Tevsik kelime anlamı bakından belgeleme anlamına gelir. Tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğu ise yapılan ticari işlemlerin belgelendirilme zorunluluğudur. Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklik ile 7.000 TL’yi aşan tüm ödemelerin artık bankalar üzerinden yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu değişiklikle artık 7.000 TL’yi aştığı halde nakit olarak ödeme yapılan tüm işlemler için iki tarafta sorumlu tutulmuştur.
Kayıt dışı ekonominin önlenmesini amaçlayan bu değişiklik ile 7.000 TL üzeri tüm işlemler banka kartları, kredi kartları veya banka hesapları ile elektronik ortamda belgelenebilecek şekilde yapılmalıdır. Herhangi bir banka hesabı bulunmayan, kredi kartı veya banka kartı kullanmayan müşteriler için ödeme yöntemi, işletmenin banka hesabının olduğu bir bankanın herhangi bir şubesinde işleme ait açıklamaların olduğu ve karşılığında dekont aldığı bir ödeme işlemi gerçekleştirmelidir. Örneğin, Herhangi bir banka hesabı bulunmayan bir müşteri için 15.000 ₺ tutarında bir masa satışı gerçekleştiren esnaf, ödemeyi elden nakit olarak almıştır. Sonrasında bu tutarı banka şubesine giderek hesabına yatırmıştır. Bu durumda teşvik zorunluluğuna uyulmamış olacaktır. Hem müşteriye hem esnafa ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği e fatura programı olan Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de Ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçin ve internet erişimi olan her yerden e-fatura kesin.
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Yabancılarla Yapılan İşlemler
Yabancı uyruklu müşterilerle yapılan işlemler için özel bir düzenleme getirilmiştir. Eğer bir vergi mükellefi yabancı bir kişiyle işlem gerçekleştiriyorsa, bu işlem için düzenlediği faturada müşterinin pasaport numarasını bulundurması zorunludur. Ayrıca nakit ödemelerini belgelendirmesi gerekmektedir. Tahsilatı takip eden ilk iş günü içerisinde vergi mükellefi aracı finansal kurumlarca düzenlenen belgelerle tevsikini sağlamak zorundadır.
Özetle, 18 Ekim 2024 tarihinde yürürlülüğe giren VUK 459 no’lu Genel Tebliği kapsamında yapılan değişikliklerle günlük alışverişlerde ödeme yöntemlerine dikkat edilmelidir. 7.000 TL üzeri tüm işlemlerde ödemeler banka ve finansal kurumlar kullanılmak zorundadır. Hem işletmelerin hem de bireylerin cezalarla karşılaşmaması için yeni düzenlemelere uygun şekilde hareket etmesi gerekmektedir. Aksi taktirde iki taraf da ciddi mali yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
Banka Hesabı Olmayan Nasıl Ödeme Yapacak?
Banka hesabı olmayan kişilerin de 7.000 TL’nin üzerindeki ödemeleri yaparken tevsik zorunluluğuna uymaları gerekmektedir. Bu kişiler, kredi kartı veya banka kartı kullanmasalar dahi, işletmenin banka hesabının bulunduğu bir banka şubesine gidip, işleme dair ayrıntıları içeren ve dekont alacak biçimde ödeme yapmalılar. Bu şekilde ödeme banka aracılığıyla gerçekleştirilir ve tevsik zorunluluğuna uyumlu hale getirilir. Nakit olarak elden ödeme yapmanın, bu düzenlemeye aykırı olduğu ve her iki tarafa da ceza uygulanabileceği unutulmamalıdır.
Örneğin, bir müşterinin herhangi bir banka hesabı yoksa ve 10. 000 ₺ değerinde bir ürün satın almak isterse bunu nakit olarak ödeyemez. Bakit olarak ödemek yerine, işletmenin hesabının bulunduğu bankanın şubesine gidip ilgili açıklamalarla birlikte bu tutarı işletmenin hesabına yatırmalıdır. Böylelikle hem müşteri hem de satıcı, tevsik zorunluluğuna uygun biçimde hareket etmiş olur.
Tevsik Zorunluluğu Kapsamında Olanlar Kimlerdir?
Vergi Usul Kanunu çerçevesinde yapılan düzenlemelerle Tevsik zorunluluğu getirilmiştir. Tesvikin gerekliliği, özellikle belirli miktarların üzerindeki ticari işlemlerin yasal olarak belgelenmesini sağlar. Aynı zamanda tesvik zorunluluğu ile finansal şeffaflığın sağlanması hedeflenmektedir. Bu zorunluluk, 7.000 TL’yi aşan tüm ödeme işlemlerinde geçerlidir. Tesvik sadece vergi mükellefi işletmeleri değil, aynı zamanda vergi mükellefi olmayan bireyleri de kapsar. İşletmeler vergi mükellefiyetlerini yerine getirmek adına bu tip işlemleri kesinlikle banka, finansal kurumlar ya da elektronik ödeme yöntemleri aracılığıyla belgelemelidir.
Tesvikin sorumluluğu, ticaret yapan iş insanlarını ve serbest meslek sahiplerini kapsar ve tüm ticari ödemelerin banka veya benzeri yollarla belgelendirilmesini gerektirir. Vergi mükellefi olmayan kişilerin de 7.000 TL’yi aşan alışverişlerinde bankalar aracılığıyla ödeme yapmaları gerektiği ifade edilmiştir. Tesvik zorunluluğu aynı zamanda tüketicilere de ödeme şekillerinde ek sorumluluklar yüklemektedir.
Kapsamda Olmayan Tahsilat ve Ödemeler Nelerdir?
Tevsik zorunluluğu kapsamında, belirli tahsilat ve ödemeler özel durumlar için istisna olarak belirlenmiştir ve bu tip işlemler için banka ya da finansal kuruluşlar üzerinden ödeme yapılması gerekliliği yoktur. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na tabi olan merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin ve döner sermaye işletmelerinin tahsilat ve ödemelerine bu zorunluluk dışında bir uygulama yapılmıştır. Benzer biçimde, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi sermaye piyasası aracı kurumlarının işlemleri, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Karar’da belirlenen yetkili döviz müesseselerinin döviz alım-satım faaliyetleri hariç tutulmaktadır. Tapu sicil müdürlüklerinde ve noterlerde gerçekleştirilen işlemler için yapılan ödemelerin tevsik zorunluluğuna tabi olması gerekmez.
Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler Piyasasında işlem yapma yetkisine sahip olanlar için, faaliyet alanlarıyla ilgili tahsilat ve ödemeler de bu gereklilikten muaftır. Benzer şekilde, gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin, toptancı hallerinde veya ticaret borsalarında gerçekleştirecekleri satışlardan kaynaklanan tahsilat ve ödemeler de muafiyet kapsamındadır.
Ayrıca, Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılarla gerçekleştirilen işlemler de bu gereklilikten muaftır, ancak bu tür işlemlerde pasaport numarası gibi detayların faturada gösterilmesi gerekmektedir belirli şartlar altında. Bu istisnalar, kamu idareleri ve özel sektördeki belirli işlemlerde yasal yükümlülükleri azaltarak, ticari işlemlerin daha kolay hale gelmesine yardımcı olmaktadır.
Kullanan 10 kişiden 9’unun önerdiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı ile siz de e fatura ve e arşiv faturalarınızı dilediğiniz yerden kolaylıkla kesebilir ve saniyeler içinde gönderebilirsiniz. Oturduğunuz yerden 15 dakika gibi çok kısa bir sürede ücretsiz e-dönüşüm danışmanlığımız ile e-faturaya geçebilir yıllık 1000 e fatura kontör hediyesinden yararlanabilirsiniz.
Kullanan 10 kişiden 9’unun tavsiye ettiği ön muhasebe programı Logo İşbaşı’nı deneyin, binlerce işletme sahibi gibi siz de internet erişimi olan her yerden ön muhasebenizi takip edin!
14 Gün Ücretsiz Denemek İçin Tıklayın.
Bu yazımızı okuyanların ilgisini çeken diğer yazılarımızı siz de incelemek isterseniz aşağıda bulabilirsiniz;